%d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1 чист? маънии %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1 — Вожаҷӯ / واژه‌جو

%d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1 чист? маънии %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1 — Вожаҷӯ / واژه‌جو

Чизе барои %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1 ёфт нашуд. Дигар вожаеро бинависед.

Ҳуқуқи муаллифӣ © 2021 Вожаҷӯ / واژه‌جو

Феҳристи ихтисорот

ва ғ. ва ғайра

ва м. ин ва монанди ин (инҳо)

зарб. зарбулмасал

мақ. мақол

мас. масалан

маҷ. маҷозан

муқ. муқоиса шавад бо…

ниг. нигаред ба…

нум. нумератив

пасв. пасванд

пешв. пешванд

ҷ. ҷамъи…

ш. шаҳри…

Фарҳанги форсии тоҷикӣ Вожаҷӯ. Таърифҳо аз «Фарҳанги забони тоҷикӣ» ва дигар фарҳангу вожаномаҳои тоҷикӣ ва форсиро дар бар дорад. Ҳар вожае ба ду хатт – тоҷикӣ ва форсӣ навишта шудааст. Толковый словарь таджикского персидского языка Вожаджу. Содержит значения из «Фарҳанги забони тоҷикӣ» и других таджикских и персидских словарей. Каждое слово имеет два написания — на таджикском и на фарси. маънии %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, маънии вожаи %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, маънии калимаи %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, маънии ибораи %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, маънои %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, маънои вожаи %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, маънои калимаи %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, маънои ибораи %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, таърифи %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, таърифи вожаи %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, таърифи калимаи %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, таърифи ибораи %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, значение %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, значение слова %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, значение фразы %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, значение выражения %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, определение %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, определение слова %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, определение фразы %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1, определение выражения %d0%be%d0%b4%d0%be%d0%b1

И. Сайёдов Сардори раёсати таълими ДДЗТ ба номи С Улуғзода Одоб ҷавҳари ақлу хирад. Бузургон одобро ҷавҳари ақлу хирад гуфтаанд. Инсон аз махлуқоти дигар бо ақлу хиради худ фарқ мекунад. Кассе, ки онро надорад, зоҳиран намуди инсонӣ дошта ботинан аз ин сифат маҳрум аст. Дар воқеъ, касс рафтору кирдори баъзе афроди беодобро дида, ба дурустии ин нуқта бовар мекунад. Ақлу хирад модарзод бошад, ҳам дар ташаккули он аҳамияти тарбия ниҳоят калон аст. Шахсе, ки ақли солим дораду вале тарбия надида, аз илму фарҳанг бебаҳра монда, ба насиҳати пирони рӯзгордида гӯш надодааст, одобу фаросатеро нахоҳад дошт, ки онро ҳаёти имрӯзаи ҷомеа, муносибату муоширати одамон такозо менамояд. Воқеан, ақлу хирад қобилияти андешаронии мантиқӣ , эҷодкоронаи фард, асосу дараҷаи олии идрок ва ояндабинии ӯ мебошад. Одоб, рафтору кирдори нек бошад, махсули ақлу хирад муфлис аст, барои фикру андешаи оқилонаву шоиста қобилият надорад. Ин гуна шахс моҳияти одоб, рафтору кирдори боадабонаро намефаҳмад. Дар хусуси чунин афрод Мавлоно Ҷомӣ гуфтаанд: Чашми мушаббаҳ, зи ҷамоли ту кӯр, Ақли муназзаҳ, зи камоли ту дур. Одоб ҷамъи калимаи ададб буда, маънии он хулқу атвор ва рафтору гуфтори нек аст. Вай мачмӯи меъёру қоидаҳои рафтори одамон дар ҷомеа ва нисбати якдигар, яке аз шаклҳои шуури ҷамъиятӣ мебошад. Одобу ахлоқ омили муҳими танзимгари рафтору кирдори фард дар ҳаёти ҷомеа ба шумор меравад. Хислатҳои беҳтарини инсон Хирад афсарӣ шаҳриёрон бувад, Хирад зевари номдорон бувад. Одоб ҳамеша маънои мусбат дорад. Вале инсон баодоб ё беодоб шуда метавонад. Шахси баодоб нексиришт аст. Вай ба худписандӣ, ҳавобаландӣ, бадахлоқӣ роҳ намедиҳад. Ҳар калому ҳар иқдоми худро ҳамаҷониба ва амиқ андеша мекунад, мекӯшад, ки бо рафтору кирдори беэҳтиётона ва нопокаш дили дигаронро наранҷонда ба касе зарари моддиву маънавӣ нарасонад, обрӯю эътибори худ ва каси некхоҳи дигарро нарезонад,номи некашро доғдор накунад. Баръакс шахси беодобу бехирад одатан бадахлоқ Буда, сифатҳои хуби мавсуфро надорад ва онхоро пианд намекунад, вайронкунандаи тартибу интизом, нооромгари хаёти на фақат наздиконаш, балки умуман ҷомеа мебошад. Ин гуна ашхос аксар якраву худсар, гапнодарою рӯинатан мебошанд, насиҳату маслиҳати хурду калонро гӯш намекунанд. Ба мардум бо чашми ғараз нигариста, нисбаташон бадкинагӣ зоҳир менамоянд. Дар ҷомеаамон афроди тарбиянадидае низ ҳастанд, ки ҳангоми суханрониашон калимаю ибораҳои қабеҳро бе ягон сабабу асос, чун калимаю ибораҳои одатӣ, ба кор мебаранд ва аз гуфтаҳои хеш шарм хам намедоранд. Фикр намекунанд, ки аз даҳонашон гоҳо чӣ гапҳои гӯшхарошу фаҳш мебароянд. Аз рӯйи ҳақиқат гӯем, чунин ашхос, агарчи калонсол бошанд ҳам аз фаросот дуранд, ба маслиҳату насиҳати одамони бохирад cар намефароранд, якравию худсарӣ, бадлафзиашонро давом медиханд. Саволе ба миён меояд, Ки фарзандони чунин афрод бокадом одоб камол меёбанд. Барои ҷавоб додан ба ин савол мисоле меоварем. Боре дар роҳ сӯҳбати ду бачаи тақрибан ҳашт Дар ин бобат тарзи амалу суханрониҳои муррабиёни кудакистон, мактабу донишгоҳҳо низ аҳамияти ниҳоят калон дорад. Онҳо набояд ба дағалӣ, суханҳои беодобона роҳ диханд, дар рафтору кирдор ва гуфтор намуна бошанд, нисбати тарбиягирандагони худ меҳрубонӣ зоҳир намуда пеши роҳи содир шудани хар як ҳодисаи ношоямро сари вакт гиранд. Мутааасифона, на ҳамаи онҳо хамин тавр амал мекунанд. Муррабиёну омӯзгороне ҳастанд, ки ба иҷрои вазифаи асосиашон аз ҳад зиёд бепарво буда, дар бораи он бештар фикр мекунанд, ки чӣ тавр вақти муайяншудаи дарсро паси сар намуда, ҳарчи зудтар ба кори аввалиндараҷаи худ баргарданд. Ин гунна ба ном омӯзгорон дӯстдори сохтаи бачагон Муррабӣ, омӯзгор, қабл аз ҳама, бояд дустдори самими бачагон бошад, барои тарбияи онҳо вақт, донишу қобилияти худро дареғ надорад, ба рафтору кирдор ва гуфтори хар яки онҳо диққат дода, онҳоро аз роҳи бад баргардонад ва ба роҳи нек ҳидоят намояд, хирадмандӣ Яке аз омилхои муҳими таълиму тарбияи кудакону ҷавонон, на фақат оила, мураббию омӯзгорон балки радио, хусусан телевизион мебошад. Телевизиону радиои Тоҷикистон дар мавзӯи тарбия ба андозае маводи зарурӣ пахш менамоянд. Вале таъсири мусбати онҳобо сабаби намоиши видеофилмҳо, кинофилмҳои фоҷиангезу беодоби хориҷӣ дар кинотеатрҳо ва тавассути телевизиони марказӣ гоҳо ҷумҳурӣ, ки онҳоро мардуми мо хусусан ҷавонон, бештар тамошо мекунанд, ҳеҷ мегардад. Аксари ин филмҳо, бахусус видеофилмҳои ошкорю пинҳонӣ, пур аз наворхои боедобию фосиқӣ буда, ғайр аз шаҳвату бадкирдорӣ дигар чизеро намеомӯзанд. Бояд қайд кард, ки ҳар як миллату халқият расму таоммул, хулқу атвор ва одобу маишати хешро дорад. Вай ба қонуну қоида ва суннатҳои навишатву нонавиштаи худи онҳо асос меёбад. Дар ҳамин замина рафтору кирдори аъзоёни ҷамъият низ одоби худро дорост: одоби Сухан, одоби шиштухез, одоби либоспӯшӣ, одоби муносибатҳои байни зану шавҳар, марду зан, волидайну фарзандон, калонсолону ҷавонон (хурдсолон), одоби мулоқоти шиносону дӯстон, хешу ақрабо ва ғайра. Риояи онҳо барои ҳамаи азъоёни ҷомеа бояд ҳатмӣ бошад. Танҳо бадин васила тартибу интизом дар ҷамъият, муносибатҳои байни одамон, ҳаёти оилавӣ ва ғайра маҳфуз дошта хоҳад шуш. Одоб худ аз худ ташаккул намеёбад. Баъзан одамон оқилу доно ҳам агар аз кӯдакӣ тарбияи хуб нагирифта бошад, ба маънои пурраи калима, баодоб ва хирадманд шуда наметавонад. Аз ин рӯ, таълиму тарбияи хуб омили муҳими ташаккули одоб… — Таджикский государственный институт языков им. С. Улугзода

И. Сайёдов
Сардори раёсати таълими
ДДЗТ ба номи С Улуғзода
Одоб ҷавҳари ақлу хирад.
Бузургон одобро ҷавҳари ақлу хирад гуфтаанд. Инсон аз махлуқоти дигар бо ақлу хиради худ фарқ мекунад. Кассе, ки онро надорад, зоҳиран намуди инсонӣ дошта ботинан аз ин сифат маҳрум аст. Дар воқеъ, касс рафтору кирдори баъзе афроди беодобро дида, ба дурустии ин нуқта бовар мекунад.
Ақлу хирад модарзод бошад, ҳам дар ташаккули он аҳамияти тарбия ниҳоят калон аст. Шахсе, ки ақли солим дораду вале тарбия надида, аз илму фарҳанг бебаҳра монда, ба насиҳати пирони рӯзгордида гӯш надодааст, одобу фаросатеро нахоҳад дошт, ки онро ҳаёти имрӯзаи ҷомеа, муносибату муоширати одамон такозо менамояд.
Воқеан, ақлу хирад қобилияти андешаронии мантиқӣ , эҷодкоронаи фард, асосу дараҷаи олии идрок ва ояндабинии ӯ мебошад. Одоб, рафтору кирдори нек бошад, махсули ақлу хирад муфлис аст, барои фикру андешаи оқилонаву шоиста қобилият надорад. Ин гуна шахс моҳияти одоб, рафтору кирдори боадабонаро намефаҳмад. Дар хусуси чунин афрод Мавлоно Ҷомӣ гуфтаанд:
Чашми мушаббаҳ, зи ҷамоли ту кӯр,
Ақли муназзаҳ, зи камоли ту дур.
Одоб ҷамъи калимаи ададб буда, маънии он хулқу атвор ва рафтору гуфтори нек аст. Вай мачмӯи меъёру қоидаҳои рафтори одамон дар ҷомеа ва нисбати якдигар, яке аз шаклҳои шуури ҷамъиятӣ мебошад. Одобу ахлоқ омили муҳими танзимгари рафтору кирдори фард дар ҳаёти ҷомеа ба шумор меравад. Хислатҳои беҳтарини инсон- софдилӣ, вафодорӣ, поктиннатӣ, ҳакгӯйӣ, некиродагӣ ва амсоли инҳо маҳз аз чашмаи ақлу хирад ва фаҳму фаросат об мехӯранд. Одам дар заминаи ақлу хирад виҷдони пок ва одоб беҳтарин ва накӯтарин амалҳои инсонии хешро зоҳир месозад. Фирдавсии бузург чунин оварда:
Хирад афсарӣ шаҳриёрон бувад,
Хирад зевари номдорон бувад.
Одоб ҳамеша маънои мусбат дорад. Вале инсон баодоб ё беодоб шуда метавонад. Шахси баодоб нексиришт аст. Вай ба худписандӣ, ҳавобаландӣ, бадахлоқӣ роҳ намедиҳад. Ҳар калому ҳар иқдоми худро ҳамаҷониба ва амиқ андеша мекунад, мекӯшад, ки бо рафтору кирдори беэҳтиётона ва нопокаш дили дигаронро наранҷонда ба касе зарари моддиву маънавӣ нарасонад, обрӯю эътибори худ ва каси некхоҳи дигарро нарезонад,номи некашро доғдор накунад. Баръакс шахси беодобу бехирад одатан бадахлоқ Буда, сифатҳои хуби мавсуфро надорад ва онхоро пианд намекунад, вайронкунандаи тартибу интизом, нооромгари хаёти на фақат наздиконаш, балки умуман ҷомеа мебошад.
Ин гуна ашхос аксар якраву худсар, гапнодарою рӯинатан мебошанд, насиҳату маслиҳати хурду калонро гӯш намекунанд. Ба мардум бо чашми ғараз нигариста, нисбаташон бадкинагӣ зоҳир менамоянд.
Дар ҷомеаамон афроди тарбиянадидае низ ҳастанд, ки ҳангоми суханрониашон калимаю ибораҳои қабеҳро бе ягон сабабу асос, чун калимаю ибораҳои одатӣ, ба кор мебаранд ва аз гуфтаҳои хеш шарм хам намедоранд. Фикр намекунанд, ки аз даҳонашон гоҳо чӣ гапҳои гӯшхарошу фаҳш мебароянд. Аз рӯйи ҳақиқат гӯем, чунин ашхос, агарчи калонсол бошанд ҳам аз фаросот дуранд, ба маслиҳату насиҳати одамони бохирад cар намефароранд, якравию худсарӣ, бадлафзиашонро давом медиханд.
Саволе ба миён меояд, Ки фарзандони чунин афрод бокадом одоб камол меёбанд. Барои ҷавоб додан ба ин савол мисоле меоварем.
Боре дар роҳ сӯҳбати ду бачаи тақрибан ҳашт- даҳсоларо шунида ба ҳайрат мондам. Яке сухани оддии бомаънӣ мегуфт, дигаре ҳангоми гапзаниаш баҳудаю беҳуда калимаҳои қабеҳи ҳақоратомезро ба кор мебурд. Камина маҷбур шудам ба сӯҳбати онҳо дахл намоям. Аввал ба бачаи бадгуфтор муроҷиат кардам:
— Эй бача, ту писари хуб будӣ, падар дорӣ?
— Дорам ҷавоб дод ӯ.
— Номаш чист?
— Фалонӣ.
— Чаро мавриди гапзанӣ, ҳақоратмекунӣ?
— Киро ҳақорат кардам?
— Охир дар суханҳоят калимаҳои ҳақоратомез бисёранд.
— Онҳоро аз ки омухтӣ.
— Хама ҳамин хел гап мезанад, гуфт ин дафъа.
— Ана ин ҳамдарсат ту барин суханҳои қабеҳ намегӯяд.
Дар ин бобат тарзи амалу суханрониҳои муррабиёни кудакистон, мактабу донишгоҳҳо низ аҳамияти ниҳоят калон дорад. Онҳо набояд ба дағалӣ, суханҳои беодобона роҳ диханд, дар рафтору кирдор ва гуфтор намуна бошанд, нисбати тарбиягирандагони худ меҳрубонӣ зоҳир намуда пеши роҳи содир шудани хар як ҳодисаи ношоямро сари вакт гиранд.
Мутааасифона, на ҳамаи онҳо хамин тавр амал мекунанд. Муррабиёну омӯзгороне ҳастанд, ки ба иҷрои вазифаи асосиашон аз ҳад зиёд бепарво буда, дар бораи он бештар фикр мекунанд, ки чӣ тавр вақти муайяншудаи дарсро паси сар намуда, ҳарчи зудтар ба кори аввалиндараҷаи худ баргарданд. Ин гунна ба ном омӯзгорон дӯстдори сохтаи бачагон- тарбиягирандагони хеш мебошанд.
Муррабӣ, омӯзгор, қабл аз ҳама, бояд дустдори самими бачагон бошад, барои тарбияи онҳо вақт, донишу қобилияти худро дареғ надорад, ба рафтору кирдор ва гуфтори хар яки онҳо диққат дода, онҳоро аз роҳи бад баргардонад ва ба роҳи нек ҳидоят намояд, хирадмандӣ- ақлу фаросат ва одобро омӯзонад.
Яке аз омилхои муҳими таълиму тарбияи кудакону ҷавонон, на фақат оила, мураббию омӯзгорон балки радио, хусусан телевизион мебошад. Телевизиону радиои Тоҷикистон дар мавзӯи тарбия ба андозае маводи зарурӣ пахш менамоянд. Вале таъсири мусбати онҳобо сабаби намоиши видеофилмҳо, кинофилмҳои фоҷиангезу беодоби хориҷӣ дар кинотеатрҳо ва тавассути телевизиони марказӣ гоҳо ҷумҳурӣ, ки онҳоро мардуми мо хусусан ҷавонон, бештар тамошо мекунанд, ҳеҷ мегардад. Аксари ин филмҳо, бахусус видеофилмҳои ошкорю пинҳонӣ, пур аз наворхои боедобию фосиқӣ буда, ғайр аз шаҳвату бадкирдорӣ дигар чизеро намеомӯзанд.
Бояд қайд кард, ки ҳар як миллату халқият расму таоммул, хулқу атвор ва одобу маишати хешро дорад. Вай ба қонуну қоида ва суннатҳои навишатву нонавиштаи худи онҳо асос меёбад. Дар ҳамин замина рафтору кирдори аъзоёни ҷамъият низ одоби худро дорост: одоби Сухан, одоби шиштухез, одоби либоспӯшӣ, одоби муносибатҳои байни зану шавҳар, марду зан, волидайну фарзандон, калонсолону ҷавонон (хурдсолон), одоби мулоқоти шиносону дӯстон, хешу ақрабо ва ғайра. Риояи онҳо барои ҳамаи азъоёни ҷомеа бояд ҳатмӣ бошад. Танҳо бадин васила тартибу интизом дар ҷамъият, муносибатҳои байни одамон, ҳаёти оилавӣ ва ғайра маҳфуз дошта хоҳад шуш.
Одоб худ аз худ ташаккул намеёбад. Баъзан одамон оқилу доно ҳам агар аз кӯдакӣ тарбияи хуб нагирифта бошад, ба маънои пурраи калима, баодоб ва хирадманд шуда наметавонад. Аз ин рӯ, таълиму тарбияи хуб омили муҳими ташаккули одоб мебошад.

«Илми ахлоқ ва одоб» нашр шуд

Хонум Ҳакимова донишманди арсаи тиб ҳастанду, оқои Мирраҳим дар умури фалсафа. Вале чӣ боис шудааст, ки онҳо ба навиштани китобе дар бораи ахлоқ рӯ оваранд, дар ҳоле ки ҷомеа ҳоло ба китоб рағбати камтар дорад ва аслан ин китоб дар чӣ бора сӯҳбат мекунад? Бо ин суолҳо ба Мирбобои Мирраҳим, яке аз муаллифони ин китоб, муроҷиат кардем.

Мирбобои Мирраҳим: — Китоб ҷанбаи амалӣ дорад. Дар он бештар дар мавзӯи одоб ва ахлоқи имрӯзаи мо, аз давраи ҷавонӣ ва то давраи поёни умр, ки одам бояд илми ахлоқ ва донишро биомӯзад ва баҳрабарӣ аз он пешниҳодҳо, ки дар ин ҷо оварда шудааст, гуфта шудааст. Ҳамчунин, қоидаҳои беҳдошти донишҷӯ, беҳдошти инсон, одобу рафтор дар кӯчаву хиёбон, одоби мо дар нақлиёти шаҳрӣ ва нақлиётӣ умумӣ, дар мактаби олӣ бояд чи тавр муносибату рафтор бошад, одоби ошноӣ, одоби сӯҳбат, одоби хӯрдани таом ва аз ҳама муҳим, нукоти ахлоқие, ки хеле муҳим аст ин тавсияҳое аст, ки барои ҳар як инсон дар муносибат, рафтор ва гуфтори худ бояд риоят кунад. Ин қисмати оғози китоб аст. Қисмати дуввуми китоб аз замимаҳое иборат аст, ки тамоми беҳтарин ганҷинаи осори ахлоқии гузашта аз Суқроту Афлотун ва Арасту сар карда, то бузургони мо, ки дар гузашта аз Ибни Муқаффаъ яъне Рӯзбеҳ, Ибни Мискавейҳ, Унсуралмаолии Кайковус , Хоҷанасириддини Тӯсӣ, Саъдии Шерозӣ, Убайди Зоконӣ, Ҳусайн Воизи Кошифӣ ва аз осори муаллифону муҳаққиқони ғарб, ҳамчунин Роберт Шуман Фридрих Нише оварда шудааст.

Озодӣ: — Фикр мекунед, ин китоб дар вазъият ва шароити имрӯза чӣ аҳамият дорад?

Мирбобои Мирраҳим: — Арз шавад, ки ҳар вақте як таҳаввулоте дар ҷомеа ба миён меояд, дар ҳар давраи шикасту рехт, яъне, давраи гузар ахлоқи одамҳо ба як маънӣ гӯем, дучори тағйироти ҷиддӣ мешавад. Беҳтарин намуна ин ҳамаи он кутуби ахлоқие, ки дар гузашта навишта шудааст, дар як давраи гузар иншо шудааст. Бубинед, баъди таҳоҷуми муғул ва шикасти он фарҳанге, ки дар мо буд, ҳам Убайди Зоконӣ ва Саъдии бузургвор китобҳое навиштанд дар бораи ахлоқ, ҳамчун «Гулистон», ки мо дар ёд дорем. Ё баъдтарро бигирем, ки ҷангу ҷангҷолҳо буданд ва Ҳусайн Воизи Кошифӣ ба чунин кор даст зад. Дар Ғарб ҳам ба ин наздик аст. Масалан Фридрих Нишше вақте китоби худ «Даромаде ба фалсафа ё Фаросӯи фалсафа»-ро навиштааст, маҳз дар ҳамон давре, ки давраи сармоядорӣ дар олами Ғарб ба по менишаст. Яъне, як давраи шикасти феодализм буд. Чун ҷомеаи имрӯзаи мо, низ аз як давраи сохти Шӯравӣ, ки буд як давраи сармоядории белаҷом пой гузошт, агар ба ҳамин як кӯчае оддитарин, ки ҳоло мо нишастем нигоҳ кунед дар атрофи худ мебинем, ки аксари онҳое, ки дар ин ҷо баъд аз зӯҳр мебароянд дар хиёбонҳои мо ҳунарашон ин аст, ки ё ки донаи офтобпараст ва ё сақич мехоянд. Дар ҳоле, ки дар ягон давра мо чунин фарҳанге надоштем. Аммо ҳоло ин як чизи маъмулӣ шудааст

Озодӣ: — Фикр мекунед, ки нашри чунин китоб ва рисолаҳо боис мешавад, ки ахлоқи ҷомеа ба як маҷрои суннатӣ бархоҳад гашт?

Мирбобои Мирраҳим: — Баргаштан дигар душвор аст.ИК

Вожщои калиди: журналист, ВАО, ахлоци касбии журналист, меъёруои ахлоци, шаъну шараф, эътибори кори, щмраъйи касби, вицдон.

Маълум аст, ки бояд хар журналист аз меъёрхои одоби касбй вокиф бошад,зеро муносибат бо чомеаи шахрвандй тавассути фарханги касбй чараён мегирад. Кохиш ёфтани ин муносибат ба обруи журналист ва расонаи хабарие, ки рузноманигор дар он фаъолият мебарад, таъсири манфй мерасонад. Имруз дар асри рушди технологияи иттилоотй одоби журналистй бо кулли вижагихояш дар фаъолияти журналист мавкеи мухимро касб мекунад. Дар таквияти ин андеша мухаккик Сангин Гулов мегуяд: «Барои риоя ва ичро кардани талабот ва принсипхои этикаи касбй журналист бояд назди вичдони худ масъулият эхсос намояд. Вагарна хеч асноде уро наметавонад дар ин самт мачбур созад» (2, 9).

Одоб ва ё ахлок намунаи рафтору амалест, ки дар асоси меъёрхои чамъиятй, инсонй ба зухур меояд, дар ин чода масъулияти ичтимоии журналист зохир мегардад. Профессор Иброхим Усмонов кайд мекунад: «Ба вучуд омадани масъулияти ичтимой ва масъул кардани воситахои ахбор ба сухан низомеро та;озо мекард, ки он бояд, аз як тараф, воситахои ахборро вазифадор кунад, ки аз валвалагуй, умумигуй, фахшгуй, дуруггуй худдорй намояд, аз тарафи дигар, озодии воситахои ахбори омма махдуд нашавад, ;атъ нагардад, балки густариш ёбад» (8, 4). Риояи одоби журналистй дастури амали фаъолияти рузноманигор аст ва ин меъёрхо хукми хукукй надоранд. Мухаккики соха Ч,овид Муким ин андешаро чунин хулоса мекунад: «Одоби касбии журналист ин коидахои асосие мебошанд, ки онхоро рузноманигорон дастури фаъолияти худ карор додаанд. Дар хамин хол меъёрхои мазкур хукми хукукй надорад, яъне ичрои онхо аз нигохи конунй хатмй нест» (2, 10).

Табиати журналистикаи муосир бар он асос ёфтааст, ки муассис ё мухаррир мустакилона аз руйи хостаи худ, хатто забону услуби ВАО-и худро муайян мекунад.ол он ки «Ислохи хато яке аз усулхои мухдми худтанзимкунии фаъолияти воситахои ахбори омма буда, барои таъмини муста;илияти касбии онхо накши мухим мебозад. Ислохи

хато инчунин гувохи масъулиятшинос будани воситаи ахбор буда, эътиборашро дар байни хонандагон баланд мебардорад, зеро ислохи хато хонандагонро гумрох намесозад.

Ислохи хаторо бо усулхои гуногун, аз чумла бо роххои интишор кардани тасхех, эзох, нашри такрории мавод, эълони ислохи хатогии техникй, нашри чавоб, раддия ва гайрахо ба амал баровардан мумкин аст» (4, 36).

Сарлавхаи мазкур на танхо хилофи одоби касбй, балки тахкиромез ба назар мерасад. Аз хондани мавод мефахмем, ки як нафар марди хучандй аз хамсараш чудо шудан мехохад.

Дар ин мавод банди ду-юми «Меъёрхои ахлокии фаъолияти журналистй дар Точикистон» — «Сарехияти ахбор» сарфи назар карда шудааст. Сарлавха ва акс ба матн мувофи;ат намекунад. Чунин амали рузнома ба хотири чолиб шудани мавод истифода шудааст. Акси мавод аз интернет буда, сарчашмаи он зикр нашудаст, ки ин хилофи банди 14-ум -«Асардуздй» (плагиат) махсуб меёбад.

«Х,ангоми ба ма;ола гузоштани сарлавха идораи воситаи ахбори омма, сармухаррир, мухаррир ва журналист бояд чунин меъёрро ба назар гиранд, ки сарлавха ва акси макола бояд ифодакунандаи мундаричаи асосии он бошад. Сарлавхаи нодуруст ва тасвири ночо боиси озурдагии хотири кахрамонони макола ва дар нихояти кор таъкиботи судии журналистон мегардад» (4,12).

Бар иловаи ин сарлавхди ма;ола — «Дузанахо Хучанданда» бо лахчаву шеваи шимоли Точикистон гузошта шудааст, ки бо мавзуи асосии мавод робита надорад, фа;ат як навъ валвалагуи ва хангоматалабии муаллифи он асту халос. Гузашта аз ин ба ин тари; баргузидани сарлавха як навъ тах;ири барандагони шеваи шимоли Точикистон аст, ки ба ягон меъёрхои ахло;и инсонй ва касбй созгор нест.

Хдфтаномаи «Неруи сухан» (6) бо номи «Юлдуз — ситораи Сугд» зери гушаи «Мулохиза» маводе дарч намуда буд. Муаллифи мавод Набиюллохи Суннатй дар бораи маънию оханги сурудхои хофизон ибрози андеша кардааст. Дар огоз аз чамъбасти «Суруди сол» ва ба шахри Хучанд омадани хофизаи номии Узбекистан Юлдуз Усмонова сухан меравад. Муаллиф хофизони дохили кишварро бо хофизони бурунмарзй киёс кардааст, аммо дар бораи ин, на хамеша одоби касбиро риоя намудааст. Якчанд чумлаи аз доираи одоби журналистй берунро мисол меорем: «…Масалан, Райуонаи Хуцандй, ки худро чун Бритни Спирз нимурёну шауватангез нишон дода, гоу ба шодравон Наргис Бандишоева тацлиди бецо мекунад…». Боз поёнтар дар хакки Райхона чунин навишта: «… ба фикрам, аз ин суруд ваццоси цурбоцца беутар аст. Чунки табиист…» (6).

Дар зимни ин чумлахо тах;ири руирости хофиза аён буда, муаллиф аз руи эхсос ва бардошти шахсй ибрози назар кардааст.

Поёнтари макола дар хусуси гурухи «Икбол» бошад, муаллиф чунин гуфтааст: «…Хонандаи арцманд, худ хулоса барор, ки замбуруги «Соли эстрада» чй гуфта истодааст…» (6).

Дар бораи сароянда Сухроб Отаев чунин менигорад: «Сууроб Отаев, ки худро уамеша муцаллиди Мистер Кредо мегирад, мисли тарошаи аз бом афтида бонг мезанад. На вазн, на мазмуни воло, фацат аробаи холиро ба чор тараф тозондан».

Муаллиф ба сарояндагон чунин тавсия медихад: «.Аз баури тору гитор бароед, ба китф каланд гирифта, мардона ба мардикорбозор ё киштзор равед, бештар фоида меорад. Бахтиёру Аумад (Исфарагй), ки хеле мусицидузди моуир ва муцаллиди бузурганд, «Боло»-е, ки цуз номи боло чизе недорад, «Арш»-е, ки бо ин мауорати паст сазовори фарш аст, «Пайрав-А»-е, ки гайри пайравй навоварие надорад. «Фариз»-е, ки дар як суруд 248 бор «Эй дил» мегуяд, низ аз зумраи харобкорони санъати миллианд» (6).

Муаллиф бо лафзи кабех дар бораи ашхоси фархангй беибо менависад ва иборахоеро меорад, ки як навъ оханги тах;ир доранд. Масалан, дар мавод вожахои «нимурён», «шахватангез», «занбуруг» ки маънои манфии тахкиромезу масхара доранд истифода шудааст, ки ба иззати нафси сарояндагон мерасад.

Калимаи «мусикидузд» бошад, мувофики «Меъёрхои ахлокии фаъолияти журналистй дар Точикистон» — «тухмат» махсуб меёбад. Муаллифи мавод мебоист «мусикидузди мохир» будани Бахтиёру Ахмадро бо овардани чанд мисол ё аснод асоснок мекард.

Муаллиф аз санъати киноя, масалу макол низ истифода кардааст. Масалан, «тарошаи аз бом афтода» ё ки иборахои кинояомези «махорати паст доштан» ва «сазовори фарш будан» ва «харобкори санъати миллй»- ро кайд кардан мумкин аст, ки як навъ мазоху тамасхур аст.

Х,амин тавр, муаллиф дар мавод обрую эътибори хофизонро паст задааст. Дар маколаи мазкур унсурхои тухмат ва тахкирро дидан мумкин аст. Инчо банди 7-уми «Меъёрхои ахлокии фаъолияти журналистй дар Точикистон» вайрон шудааст. Дар ин банд чунин омадааст: «Паст задани шаъну шараф ва эътибори шахс бо алфози кабех, калимаю иборахои тахкиромез ва аксу тасвири номуносиб, хамчунин тухмат ва ситоиши нобарчо хилофи одоби касбии журналист аст» (4, 21).

Чунин масъала, яъне беадабона паст задани обрую эътибори шахс дар китоби «Журналистика дар Точикистон» чунин шарх ёфтааст: «Шакли беадабонаи бадномкунии чабрдида маънои онро дорад, ки ба шахсияти у бешармона, аз руи он тарзи муомилае, ки хилофи одоби чамъиятй мебошад, бахо дода мешавад. Ин, пеш аз хама, алфози кабех, мукоиса кардан бо персонажхои маъмули таърихй ва адабй мебошад» (1,126).

Ё мисоли дигарро, ки риояи хамин банди меъёрро халалдор мекунад, дида мебароем:

Дар хафтаномаи «Х,амсояхо» (7) маводе бо номи «ХАНД-ин — КАМОН» дарч шудааст. Муаллифони ин мавод Дилошуб Тохириён ва Назокати Иброхим буда, дар бораи хунари хачвнигорони вилояти Сугд ибрози назар намудаанд. Дар аввали мавод чунин омадааст:

«Сулаймон мард аст ё … муру муру муру кай мур». Ханда %ам доруст, инсонро табобат мекунад. Ин гуфта%о то кадом андоза дуруст аст.

Баромади %ацвнигоронро мебиниву мешунавй, го% хандаат меояд, го% нафрат. На %амаи %унармандон бо %унари хеш механдонанд. Хунари ощо на касбист, балки як навъ муцаллидкорй мебошад.

«Магар ин аз руи одоб аст, ки либоси занро мард ба бар кунад? Бо ин кор ин защоро масхара карданймешаванд ё…»

Баъдан муаллифон истифодаи лахчаро дар барномахои «Хандинкамон» зери тазиёнаи танкид гирифтанд. Дар охири мавод чунин омадааст: «Хандинкамон дустдоштаи мардум ва «Хандакамон» мубаддал гаштаву гащои адабй ва %азл%ои намакин бо ла%ца%ои кучагй цои хешро иваз хо%ад кард. Сулаймонро бо либоси мардонаи зебди%андаи са%на хо%ем дид» (7).

Ин иктибос дар бораи дур аз одоби касби журналист будан боз аз нигохи забон ва услуб вайрон аст, ки он аз гайрихирфавй будани муаллифон гувохй медихад.

Аз тарафи журналистон ва ё воситаи ахбори омма паст задани шаъну шараф ва эътибори шахс бо алфози ;абех ва калимаю иборахои тах;иромез на танхо боиси вайрон гардидани одоби касбй, балки хилофи талаботи ;онун мебошад, ки мутобики он шахрванд хукук дорад ба воситаи суд раддияи маълумотхоеро, ки обруи эътибор ё шарафи хизматии уро паст задаанд, талаб намояд, агар шахси чунин маълумотро пахнкарда ба хакикат мувофик будани онхоро исбот накунад.

Зимни ин омузиш ва тахлил метавон натичагирй кард, ки истеъдод ва махорати журналист хамон вакт арзиши ба худ хос пайдо мекунад, ки агар у рафтору гуфтори намунавй дошта, аз меъёрхои ахлокии фаъолияти журналистй бархурдор бошад, зеро ин рафтору кирдори журналистро ба низом дароварда, ба фаъолияти эчодиаш таъсир мекунад ва бо чомеа дар тамос ва хамоханг буданро таъмин менамояд.аршибоев. — Душанбе, 2011. — 40 с.

5. Сохдб, X,. Ришваситонии афсари хадамоти тиббии госпитали Чкаловск / X,. Сохдб// Нигох,. — 2009. -30 сентябр.

6. Суннатй, Н. Юлдуз — ситораи Сугд / Н. Суннатй // Неруи сухан.- 2004. — №24.

7. Тохириён, Д. ХАНД-ин-КАМОН / Д. Тохдриён, Н. Иброхдм // Хамсоях,о.-2008.- №8.

8. Усмонов И.К. Шархд «Меъёрх,ои ахлокии фаъолияти журналистй дар Точикистон» / И.К.Усмонов. — Душанбе, 2011. — 64 с.

REFERENCES:

1. Journalism in Tajikistan. — Dushanbe, 2006 — 136 p.

2. International journalism №VI. — Dushanbe, 2014 -142 p.

3. Ikromov, E. Bigamists in Khujand/ Ikromov E // «SSSR» (weekly newspaper). — 2008 — December 4.

4. Inoyatov I. Comments to «Ethical standards of journalism in Tajikistan». / I. Inoyatov, N. Karshiboev. — Dushanbe, 2011. — 40p.

5. Sokhib, Kh. Bribery of officer of Chkalovsks military hospital / Sokhib Kh. — Nigoh (weekly newspaper). — 2009 — September 30.

6. Sunnat , N. Yulduz — Sogds star / N. Sunnat // Power of the Word .- 2004 — №24.

7. Tohiriyon D/ Khandinkamon (television broadcast program) / D. Tohiriyon, N. Ibrohim // Хамсояхо (Neighbours).-2008- №8.

8. Comments to Usmanov I. «Ethical standards of journalism in Tajikistan.» / I.K.Usmonov // -Dushanbe, 2011. — 64 р.

Истинные ценности этических норм и профессиональной этики в современной таджикской журналистике

Ключевые слова: журналист, СМИ, профессиональная этика журналиста, этические нормы, честь и достоинство, профессиональная солидарность, совесть

В статье рассмотрены и исследованы проблемы соблюдения норм профессиональной этики. Вопрос соблюдения профессиональной этики в современной журналистике является одной из первостепенных задач.

В связи с тем, что в последнее время в большинстве материалов СМИ наблюдается игнорирование норм профессиональной этики, определение истоков и основ данного явления, изучение и исследование аспектов, связанных с этикой в журналистике, является актуальным. На основании материалов государственных и частных изданий рассмотрен именно данный аспект, где автор, опираясь на материалы научных и публицистических источников и нормативных актов, связанных с этикой, сделала несколько примечательных выводов.

The true values of ethics and professional ethics in the modern Tajik journalism

Keywords: journalist, media, professional journalist etnics, professional etnics, honor and dignity , professional soledarnost, conscience.

The article describes the ethics standards of professional journalism. It should be noted that the theme of contemporary journalism ethic is considered as one of the first grade theme, because in the majority of press issues, regardless of journalism ethic standards you can observe that determining its origin and educational research related to ethic in journalism is very useful and important.

In this article the same question related private and state press materials has been researched and the author has reached to an interesting results in regard to scientific and general sources, etnic and standards relate to journalism.

Маълумот дар бораи муаллиф:

Бобцонова Мутриба Султоновна, унвонцуи кафедраи журналистика ва назарияи тарцумаи Донишгоуи давлатии Хуцанд ба номи академик Б.Гафуров (Чумуурии Тоцикистон, ш. Хуцанд), Е- mail: [email protected]

Сведения об авторе:

Бободжонова Мутриба Султоновна, соискатель кафедры журналистки и теории перевода Худжандского государственного университета имени академика Б. Гафурова(Республика Таджикистан, г. Худжанд), Е- mail: [email protected]

Information about the author:

Bobojanova Mutriba Sultanovna, a Resercher the Department of journalism and translation theore Khujand State University named after academician B. Gafurov ( Republic of Tajikistan, Khujand), Е- mail: [email protected]

Кодексҳои ахлоқӣ чӣ гуна кор мекунанд — Молияи

Content

Кодекси одоб чист?

Кодекси ахлоқӣ дастури принсипҳоест, ки ба мутахассисон кӯмак мерасонанд, ки софдилона ва боинсофона тиҷорат кунанд. Кодекси ахлоқӣ метавонад рисолат ва арзишҳои тиҷорат ё ташкилотро нишон диҳад, ки мутахассисон бояд чӣ гуна ба мушкилот муроҷиат кунанд, принсипҳои ахлоқӣ дар асоси арзишҳои асосии ташкилот ва стандартҳое, ки мутахассис дар он нигоҳ дошта мешавад.

Кодекси ахлоқӣ инчунин бо номи «кодекси ахлоқӣ» ном бурда мешавад, ки метавонад соҳаҳоеро аз қабили одоби тиҷорӣ, кодекси таҷрибаи касбӣ ва одоби корманд дар бар гирад.

Гирифтани калидҳо

• Кодекси ахлоқӣ дастурҳои ахлоқии ташкилот ва таҷрибаи пешқадамро барои риояи ростқавлӣ, поквиҷдонӣ ва касбият муқаррар менамояд.
• Барои аъзои ташкилот вайрон кардани қоидаҳои ахлоқӣ метавонад боиси муҷозот, аз ҷумла қатъ гардад.
• Дар баъзе соҳаҳо, аз ҷумла бонкдорӣ ва молия, қонунҳои мушаххас рафтори тиҷоратро танзим мекунанд. Дар дигарон Кодекси ахлоқӣ метавонад ихтиёрӣ қабул карда шавад.

Кодекси ахлоқ

Фаҳмиши Кодекси одоб

Этикаи корӣ ба он ишора мекунад, ки чӣ гуна принсипҳои ахлоқӣ амалиёти тиҷоратро роҳнамоӣ мекунанд. Масъалаҳои маъмуле, ки зери чатри ​​одоби тиҷорӣ қарор мегиранд, муносибатҳои корфармо ва кормандон, табъиз, масъалаҳои экологӣ, ришва ва савдои инсайдерӣ ва масъулияти иҷтимоиро дар бар мегиранд. Гарчанде ки бисёр қонунҳо барои муқаррар кардани стандартҳои одоби одоби дохили ҷомеаи тиҷорӣ мавҷуданд, таҳияи кодекси ахлоқӣ асосан аз роҳбарияти корхона вобаста аст.

Ҳам корхонаҳо ва ҳам ташкилотҳои савдо одатан як навъ қоидаҳои ахлоқиро доранд, ки кормандон ё аъзои онҳо бояд риоя кунанд. Вайрон кардани кодекси ахлоқӣ метавонад боиси қатъ ё барканор шудан аз ташкилот гардад. Кодекси ахлоқӣ аз он ҷиҳат муҳим аст, ки дар он қоидаҳои рафтор возеҳ муайян карда шудааст ва заминаи огоҳии пешгирӣ фароҳам оварда шудааст.

Новобаста аз андоза, корхонаҳо ба кормандони идоракунии худ такя мекунанд, ки меъёрҳои ахлоқиро барои кормандони дигар риоя кунанд. Вақте ки маъмурон ба кодекси ахлоқӣ риоя мекунанд, он паём мефиристад, ки аз ҳар як корманд риояи универсалӣ интизор аст.

Гарчанде ки аксар вақт кодекси ахлоқӣ талаб карда намешавад, бисёре аз ширкатҳо ва ташкилотҳо интихоб кардани онро интихоб мекунанд.

Кодекси ахлоқи мутобиқат

Барои ҳама корхонаҳо қонунҳо масъалаҳое ба мисли кироя ва стандартҳои бехатариро танзим мекунанд. Кодексҳои ахлоқии мутобиқат на танҳо роҳнамо барои рафторро муқаррар мекунанд, балки инчунин ҷазо барои вайронкуниҳоро муайян мекунанд.

Дар баъзе соҳаҳо, аз ҷумла бонкдорӣ, қонунҳои мушаххас рафтори тиҷоратро танзим мекунанд. Ин соҳаҳо барои риояи қонунҳо ва қоидаҳо кодексҳои ахлоқии мутобиқатро таҳия мекунанд. Кормандон одатан барои омӯхтани қоидаҳои рафтор аз омӯзиши расмӣ мегузаранд. Азбаски риоя накардан метавонад дар маҷмӯъ барои ширкат мушкилоти ҳуқуқӣ эҷод кунад, коргарони алоҳида дар дохили як ширкат метавонанд барои риоя накардани дастурҳо ҷазо гиранд.

Барои кафолат додани ҳадафҳо ва принсипҳои кодекси ахлоқӣ, баъзе ширкатҳо корманди комплаенсро таъин мекунанд. Ин шахс вазифадор аст, ки дар бораи тағиротҳо дар кодексҳои танзим ва назорат аз рафтори кормандон бо мақсади ҳавасманд кардани мувофиқат хабар диҳад.

Ин намуди кодекси ахлоқӣ на ба назорати инфиродии рафтори шахсӣ, ба қоидаҳои дақиқ ва оқибатҳои муайяншуда асос ёфтааст. Сарфи назар аз риояи қатъии қонун, баъзе кодексҳои рафтор дар асоси риояи мувофиқат ба ин васила фазои масъулияти маънавиро дар дохили ширкат мусоидат намекунанд.

Кодекси одоби бар арзиш асосёфта

Кодекси ахлоқии арзишнок системаи асосии арзиши ширкатро ҳал мекунад. Он метавонад стандартҳои рафтори масъулиятнокро нишон диҳад, зеро онҳо ба манфиати ҷамъиятӣ ва муҳити атроф рабт доранд. Кодексҳои ахлоқии ба арзиш асосёфта метавонанд нисбат ба кодексҳои мутобиқат дараҷаи бештари худтанзимкуниро талаб кунанд.

Баъзе кодексҳои рафтор забонеро дар бар мегиранд, ки ҳам мувофиқат ва ҳам арзишҳоро ҳал мекунад. Масалан, як занҷири мағозаҳои хӯрокворӣ метавонад як қоидаҳои рафторро эҷод кунад, ки ӯҳдадориҳои ширкатро ба қоидаҳои бехатарӣ ва бехатарӣ аз фоидаи молиявӣ боло бардорад. Ин силсилаи хӯрокворӣ инчунин метавонад изҳоротро дар бораи рад кардани бастани шартнома бо молрасонҳое, ки гормонро ба чорво медиҳанд ё ҳайвонотро дар шароити ғайриинсонии зиндагӣ парвариш мекунанд, дар бар гирад.

Кодекси одоби байни мутахассисон

Мушовирони молиявие, ки дар Комиссияи коғазҳои қиматнок ва биржа ба қайд гирифта шудаанд ё танзимгари давлатӣ бо кодекси ахлоқии маъруф ба вазифаи бовақтӣ вобастагӣ доранд. Ин талаботи қонунӣ ва инчунин рамзи вафодорӣ мебошад, ки аз онҳо манфиати муштариёнашонро амалӣ кардан мехоҳад.

Муҳосибони ҷамъиятии сертификатдор, ки маъмулан ҳамчун шахси боэътимод ба мизоҷони худ ҳисобида намешаванд, интизор меравад, ки то ҳол меъёрҳои шабеҳи ахлоқӣ, аз қабили беайбӣ, воқеъбинӣ, ростгӯӣ ва пешгирӣ аз бархӯрдҳои манфиатҳоро риоя кунанд, мувофиқи Институти амрикоии муҳосибони сертификатдори давлатӣ (AICPA).

Намунаи Кодекси одоб

Бисёре аз ширкатҳо ва ташкилотҳо кодекси ахлоқро қабул кардаанд. Як намунаи хуб аз Институти CFA (CFAI), супорандаи таъиноти Chartered Financial Analyst (CFA) ва созандаи имтиҳонҳои CFA меояд. Соҳибони оинномаҳои CFA аз ҷумлаи мутахассисони мӯътабартарин ва дар саросари ҷаҳон эътирофшуда мебошанд. Тибқи иттилои вебсайти CFAI, аъзои Институти CFA, аз ҷумла дорандагони оинномаҳои CFA ва номзадҳо ба нишони CFA бояд қоидаҳои ахлоқи зеринро риоя кунанд (дар инҷо пайдо кунед):

• Бо софдилӣ, салоҳият, саъй, эҳтиром ва ба тарзи одоб бо мардум, муштариён, муштариёни эҳтимолӣ, корфармоён, кормандон, ҳамкорони касби сармоягузорӣ ва дигар иштирокчиёни бозорҳои ҷаҳонии капитал амал кунед.
• Беайбии касби сармоягузорӣ ва манфиатҳои муштариёнро аз манфиатҳои шахсии худ болотар гузоред.
• Ҳангоми гузаронидани таҳлили сармоягузорӣ, тавсияҳои сармоягузорӣ, андешидани чораҳои сармоягузорӣ ва машғул шудан бо дигар фаъолияти касбӣ аз ғамхории оқилона истифода баред ва аз мулоҳизаҳои мустақили касбӣ истифода баред.
• Амал кунед ва дигаронро ташвиқ кунед, ки ба тарзи касбӣ ва ахлоқӣ амал кунанд, ки қарзро ба худ ва касб инъикос кунанд.
• Мусоидат ба якпорчагӣ ва қобилияти бозорҳои ҷаҳонии сармоя барои манфиати ниҳоии ҷомеа.
• Салоҳияти касбии худро нигоҳ доранд ва такмил диҳанд ва барои нигоҳдорӣ ва такмил додани салоҳияти дигар мутахассисони соҳаи сармоягузорӣ саъй кунанд.

КОДЕКСИ ОДОБИ ХИЗМАТЧИИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Лоиҳаи

                                                ФАРМОНИ

                     ПРЕЗИДЕНТИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Дар бораи Кодекси одоби хизматчии давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Мутобиқи қисми 2 моддаи 7¹ Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи хизмати давлатӣ» ва қисми 1 моддаи 42 Қонуни   Ҷумҳурии Тоҷикистон      «Дар   бораи  санадҳои  меъёрии  ҳуқуқӣ»  ф а р м о н           м е д и ҳ а м:

1. Кодекси одоби хизматчии давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон (дар таҳрири нав) тасдиқ карда шавад (замима мегардад).

2. Роҳбарони мақомоти  марказӣ ва  маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот:

-ҷиҳати татбиқи Кодекс тадбирҳои зарурӣ андешанд;

-матни Кодексро дар  ҷойҳои барои ҷомеа дастраси биноҳои  маъмурии мақомоти марказӣ ва  маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот  ҷойгир  намоянд;

           -дар асоси Кодекси мазкур кодексҳои соҳавиро таҳия ва тасдиқ намоянд.

3. Назорати иҷрои Фармони мазкур ва  ҳамоҳангсозии фаъолияти комиссияҳо оид ба одоби мақомоти давлатӣ  ба зиммаи  Агентии хизмати давлатии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон гузошта шавад.

          4.Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 15 сентябри соли 2010 №932 «Дар бораи  Кодекси одоби хизматчии давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» аз эътибор соқит дониста шавад. 

          Президенти

Ҷумҳурии Тоҷикистон                                                            

ш.Душанбе

«         »  ______  20____

№____

 

                     Лоиҳа

 Бо Фармони Президенти

           Ҷумҳурии Тоҷикистон 

                                                                             аз «    »  ______  20____

      №______тасдиқ  шудааст

КОДЕКСИ ОДОБИ ХИЗМАТЧИИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

          Кодекси одоби хизматчии давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд-Кодекс) маҷмӯи меъёрҳо, принсипҳо ва қоидаҳои рафтори хизматӣ ва ғайрихизматии хизматчии давлатиро, ки сифатҳои ахлоқии  фаъолияти касбӣ ва рафтори ӯро дар кор ва ҷомеа таҷассум намуда, ифодагари арзишҳои эътирофшудаи ахлоқи инсонӣ, талаботи маънавии ҷамъият нисбат ба хизматчии давлатӣ  мебошанд, танзим менамояд.

БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӣ

      1. Амали Кодекс нисбат ба хизматчиёни давлатии сиёсӣ ва маъмурӣ, ки мансабҳои давлатии хизмати давлатиро дар мақомоти давлатии низоми хизмати давлатӣ ва мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот мутобиқи Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи хизмати давлатӣ» ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ  ишғол менамоянд, паҳн мегардад.

                 БОБИ 2. ПРИНСИПҲОИ  ОДОБИ ХИЗМАТЧИИ ДАВЛАТӣ

2. Кодекс ба принсипҳои зерини одоби хизматчии давлатӣ, ки аз принсипҳои хизмати давлатӣ бармеоянд, асос меёбад:

         —қонуният, яъне риояи дуруст ва иҷрои пурраи меъёрҳои Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон, қонунҳо ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ;

         -афзалияти ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, яъне таъмини ҳифз ва мусоидат ба татбиқи ҳуқуқу озодиҳои инсон ва шаҳрванд, ки арзиши олӣ мебошанд;

         -устувории ҳайати шахсии мақоми давлатӣ, яъне таъмини доимии иқтидори кадрӣ аз ҳисоби мутахассисони дорои сатҳи баланди тайёрии касбӣ,  қобилияти ташкилотчигӣ, малакаи кор бо технологияи иттилоотӣ ва забондон, бо ин мақсад фароҳам овардани  шароит ва фазои мусоид барои анҷом додани фаъолият, ҳамдигарфаҳмии кормандон, дастгирии моддию маънавии кормандон  аз ҷониби роҳбари мақоми давлатӣ;

-садоқат ба Ватан ва  ба халқи Тоҷикистон, яъне ҳисси баланди муҳаббат  ба Ватан ва халқи Тоҷикистон, садоқат ба сиёсати Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон,  вазифаи муқаддас донистани ҳифзи Ватан, хизмати содиқона  ба Ватан ва ҷомеаи Тоҷикистон;

-инсондӯстӣ ва адолати иҷтимоӣ, яъне одилона, бовиҷдонона амал намудан, таъмини риояи адолати иҷтимоӣ зимни қабули қарорҳо;

-шаффофият дар хизмати давлатӣ, яъне фаъолияти ошкорои хизматчии давлатӣ ва пешниҳоди  маълумот  дар бораи он ба ҷомеа, аз ҷумла тавассути воситаҳои ахбори омма,   ба  ҷуз фаъолияте, ки сирри давлатӣ ва дигар сирри бо қонун ҳифзшавандаро ташкил медиҳад;

          —таҳаммулпазирӣ, яъне эҳтиром ва дуруст дарк намудани фарҳангҳои мухталиф, рафтор, одат,  ақида,  динҳо, дар  муносибат бо ҳамкорон, муроҷиаткунандагон, тобеон  ва дигарон таҳаммул зоҳир намудан;

-поквиҷдонӣ ва беғаразӣ, яъне татбиқи идоракунии самаранок, роҳ надодан ба бархурди  манфиатҳо, амалҳои коррупсионӣ, аз рӯи таъинот ва ба нафъи умум истифода кардани воситаҳои пулию моддӣ, беғараз будан дар қабули қарорҳо;

         -қатъият, яъне муносибати сахтгирона доштани хизматчии давлатӣ ба иҷрои вазифаҳои хизматӣ, уҳдадориҳои мансабӣ, масъулият зоҳир кардан дар татбиқи функсия ва вазифаҳои мақоми давлатӣ;

          -касбият ва салоҳиятнокии хизматчии давлатӣ, яъне доштани донишҳои мушаххаси  касбӣ, тахассус, маҳорат, малака,  сифатҳои  ташкилотчигӣ, ташаббускорӣ, масъулиятшиносӣ, қобилияти идоракунӣ, маҳорати роҳбарӣ ва  таҷриба, ки   асоси иҷрои   муваффақонаи вазифаҳои хизматӣ ва уҳдадориҳои мансабӣ мегарданд;           

          -ҳисоботдиҳанда будани хизматчии давлатӣ, яъне бо тартиби  муқарраргардида  оид ба натиҷаҳои фаъолият ҳисобот додан ба роҳбари бевосита;

     -баландравии мансабии  хизматчии давлатӣ  дар асоси қобилият, истеъдод, тайёрии касбӣ ва талаботи тахассусӣ, яъне таъин ё интихоб гардидан ба мансаби дигар ё  мансаби  баланд бе  пуштибонӣ, хешутаборчигӣ ва маҳалгароӣ,

-баҳодиҳӣ ба фаъолияти хизматчии давлатӣ, яъне арзёбии шаффоф ва холисона ба натиҷаи иҷрои уҳдадориҳои мансабӣ, сатҳи дониш, малака ва тайёрии касбӣ.

         3.  Кодекс ба принсипҳои дигари пешбининамудаи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ ва меъёрҳои муқарраргардидаи  рафтор  низ асос меёбад.

          БОБИ 3. ҚОИДАҲОИ  РАФТОРИ ХИЗМАТӣ ВА ҒАЙРИХИЗМАТИИ ХИЗМАТЧИИ ДАВЛАТӣ

4. Хизматчии давлатӣ бояд  адолатнок амал намояд. Ҳангоми қабули қарор ва амалӣ  намудани ваколатҳои худ хизматчии давлатӣ ҳуқуқ надорад, ки дар асоси мансубияти сиёсӣ, динӣ, ҷинсӣ, забонӣ, нажодӣ ва дигар сабабҳо ба шахсе хилофи қонунгузорӣ бартарият ва имтиёз диҳад.

5. Хизматчии давлатӣ бояд ба урфу одатҳои миллатҳо таҳаммулпазирӣ ва арҷгузорӣ намуда, хусусиятҳои фарҳангӣ ё дигар хусусиятҳои гурӯҳҳои этникӣ ва иҷтимоиро  ба инобат гирифта, ба созиши  байни миллатҳо мусоидат намояд.

6. Хизматчии давлатӣ бояд фаъолияти касбии худро поквиҷдонона ва беғаразона амалӣ карда, ба шаъну шараф ва обрӯю эътибори хизматчии  давлатӣ иснод наоварад.

7. Хизматчии давлатӣ бояд танҳо воситаҳои қонунии пешравӣ дар хизматро истифода барад.

8. Хизматчии давлатӣ, ки вазифаи намояндаи ҳокимияти давлатӣ ё вазифаҳои ташкилию амрдиҳӣ, маъмурию хоҷагидориро  анҷом медиҳад, набояд  ба амалҳои  коррупсионӣ роҳ диҳад ва уҳдадор аст ҳангоми интихоб ва ҷобаҷогузории кадрҳо дар мақомоти давлатӣ ба зуҳуроти маҳалчигӣ, хешутаборӣ, маҳбуб донистан ва таъиноти кадрҳо аз рӯи аломати садоқатмандии шахсӣ роҳ надиҳад.

     9. Хизматчии давлатӣ, ки мансаби роҳбарикунандаро ишғол менамояд, бояд дар миёни тобеони худ ҷиҳати риояи одоб ва ташкили шароити мувофиқ барои кор мусоидат намояд.

     10. Хизматчии давлатӣ набояд барои гирифтани иттилооти хизматӣ, ки ба ваколати ӯ дохил намешавад, кӯшиш кунад ва набояд иттилооти  нопурра ва дурӯғро паҳн намояд.

     11. Хизматчии давлатӣ бояд ба фаъолияти воситаҳои ахбори омма оид ба иттилоотонии ҷомеа дар бораи кори мақоми давлатӣ барои гирифтани иттилооти дуруст, ки қонунгузорӣ пешбинӣ кардааст,  кӯмак расонад.

12. Хизматчии давлатӣ набояд пешниҳоди  шаҳрвандон, гурӯҳҳои иҷтимоӣ, ташкилотҳои касбӣ ва ҷамъиятиро, ки ба талаботи Конститутсия  (Сарқонун) ва дигар қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон мухолифанд, иҷро намояд.

13. Хизматчии давлатӣ бояд ҷиҳати роҳ надодан ба бархурди манфиатҳо,  танзими ҳолатҳои пайдо шудани бархурди манфиатҳо мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон чора  андешад ва ҳаракатҳоеро, ки ба таъсири манфиатҳои шахсӣ, молумулкӣ (молиявӣ), тиҷоратӣ ва дигар манфиатҳо алоқаманд мебошанд ва барои бовиҷдонона иҷро кардани уҳдадориҳои мансабӣ монеа мешаванд, истисно намояд.

14. Хизматчии давлатӣ бояд ба амалҳои  коррупсионӣ  муқовимат намояд ва ҷиҳати рафъи онҳо тадбирҳо андешад, ба гирифтани ҳар гуна тӯҳфаҳо барои иҷрои вазифаҳои (уҳдадориҳои) мансабии худ дар шакли моддӣ (пул, тӯҳфа) ва дар шакли ғайримоддӣ (хизматрасонӣ) ба истиснои ҳолатҳои пешбининамудаи қонунгузорӣ роҳ надиҳад.

15. Хизматчии давлатӣ бояд  ба роҳбари худ ё мақомоти ҳифзи ҳуқуқ дар бораи  муроҷиати ин ё он шахс бо мақсади моил кардани ӯ барои содир намудани амалҳои коррупсионӣ маълумот диҳад,  аз иштирок дар амале, ки беғаразии ӯ зери шубҳа қарор мегирад, ё  аз ҷой доштани ҳолатҳое, ки аз бевосита ё бавосита аз манфиатдор будани ӯ дар амали ғайриқонунӣ гувоҳӣ медиҳад, даст кашад.

      16. Хизматчии давлатӣ набояд  вазифаи хизматӣ ва уҳдадориҳои мансабии худро барои таъсир расонидан ба фаъолияти мақоми давлатӣ,  корхона, муассиса ва ташкилотҳо, новобаста аз шакли ташкилию ҳуқуқӣ ва моликият, шахсони мансабдор, хизматчиёни давлатӣ ва шаҳрвандон ҷиҳати ҳалли масъалаҳое, ки берун аз доираи салоҳияти мақоми давлатӣ мебошанд, ҳамчунин набояд  аз вазъи хизматии худ суйистифода карда, дар аҳдҳо ва вазъияти ихтилофнок, ки ба амали хизматии ӯ мутобиқат намекунанд, иштирок намояд.

      17. Хизматчии давлатӣ бояд манбаъҳо ва воситаҳои давлатии (технологияи иттилоотии шабакаи интернет, шабакаи дохилӣ, почтаи электронӣ, телефон, ксерокс, факсҳо, дигар таҷҳизот, воситаҳои нақлиёти хизматӣ,  арзишҳои моддию ғайримоддӣ) ба ӯ пешниҳодшударо самаранок ва бовиҷдонона истифода намояд.

            18. Хизматчии давлатӣ уҳдадор аст  интизоми давлатӣ ва хизматиро риоя намояд.

             19. Хизматчии давлатӣ бояд аз баҳодиҳӣ нисбат ба мақоми давлатӣ, ки дар он  адои хизмат мекунад, агар ин амалҳо ба доираи вазифаҳои хизматӣ, уҳдадориҳои мансабӣ дохил нашаванд, худдорӣ намояд.

            20.Хизматчии давлатӣ бояд дар муносибатҳои хизматӣ ва ғайрихизматӣ хоксору хушмуомила бошад ва ба  дағалӣ  роҳ надиҳад.

  21. Намуди зоҳирии хизматчии давлатӣ вобаста аз шароити хизмат ва шакли чорабиниҳои хизматӣ  бояд ба муносибати эҳтиромона ба шаҳрванд, мақоми давлатӣ мусоидат намуда, ба расмиёти одоби корӣ мутобиқ бошад.

*Эзоҳи 1: Рафтори хизматӣ- рафтору амали хизматчии давлатӣ, ки ҳангоми ба кор омадан, аз кор рафтан, иҷрои уҳдадориҳои мансабӣ, дар маҷлису машваратҳо, сафарҳои хизматӣ ва дигар чорабиниҳои ҳукуматӣ   зоҳир мегардад.

**Эзоҳи 2: Рафтори ғайрихизматӣ- рафтору амали хизматчии давлатӣ, ки  ба иҷрои уҳдадориҳои мансабӣ алоқаманд набуда, берун аз ҷои кор дар ҷомеа зоҳир мегардад.

БОБИ 4. НАЗОРАТИ  РИОЯИ КОДЕКСИ ОДОБ, ТАРТИБИ ТАШКИЛ ВА ФАЪОЛИЯТИ КОМИССИЯ ОИД БА ОДОБ

     22. Назорати риояи Кодекс дар мақоми давлатӣ  аз тарафи комиссия оид ба одоб  (минбаъд-комиссия)  амалӣ карда мешавад.

          23. Комиссия бо фармоиши (қарори) роҳбари мақоми давлатӣ дар ҳайати раис, котиб, аъзои комиссия иборат аз 3-7 нафар аз ҳисоби хизматчиёни давлатӣ,  аъзои кумитаи иттифоқи касаба, кормандони ташкилотҳои      системаи    мақоми давлатӣ, ки хизматчии давлатӣ нестанд, вакилони Маҷлисҳои маҳаллии вакилони халқи дахлдор, вакилони ҷамоатҳо, дигар шахсони мансабдор  таъсис дода мешавад ва дар асоси тартиби муқаррарнамудаи Кодекс ва Низомномаи  комиссия, ки аз ҷониби роҳбари мақоми давлатӣ  тасдиқ карда мешавад, фаъолият менамояд.

24.Номзадҳо ба ҳайати комиссия аз ҷониби кумитаи иттифоқи касаба ва хадамоти кадрӣ ба роҳбари мақоми давлатӣ пешниҳод карда мешаванд.

25.Роҳбари мақоми давлатӣ раиси комиссия буда наметавонад.

          26. Комиссия  аз рӯи зарурат ҷаласа доир менамояд. Ҷаласаи комиссия ҳамон вақт салоҳиятнок ҳисобида мешавад, ки дар кори он аз се ду қисми ҳайати он иштирок дошта бошанд.

27. Рафти ҷаласаи комиссия дар протокол  ба расмият дароварда мешавад. Комиссия метавонад сабти аудиоӣ ва видеоии рафти маҷлисро анҷом диҳад.

28. Қарори комиссия дар ғоиби хизматчии давлатӣ бо овоздиҳии аксарияти иштироккунандагони ҷаласа қабул карда мешавад. Ҳангоми баробар будани овозҳо овози раиси комиссия ҳалкунанда ҳисоб меёбад.

29. Қарор дар шакли протокол бо имзои раис ва котиби комиссия ба расмият дароварда шуда,  ба он  ҳуҷҷатҳои дахлдор замима карда мешаванд.

30. Аз  натиҷаи баррасии парвандаи интизомӣ комиссия яке аз қарорҳои зайлро қабул мекунад:

-ба роҳбари мақоми давлатӣ дар хусуси ба ҷавобгарии интизомӣ кашидани хизматчиёни давлатӣ тавсия медиҳад;

-маводи парвандаи интизомиро барои баррасӣ ба мақоми ваколатдори давлатӣ ё   шахси мансабдор барои моҳиятан қабул намудани қарор мефиристад;

— санҷиши маводро оид ба истеҳсолоти интизомӣ қатъ менамояд.

 31. Қарори комиссия барои татбиқ ба роҳбари мақоми давлатӣ пешниҳод карда мешавад ва барои татбиқи муҷозоти интизомӣ асос мегардад.

32. Роҳбари мақоми давлатӣ дар мавриди ошкор намудани ҳолатҳои  вайрон кардани  талаботи Кодекс   ҷиҳати гузаронидани санҷиши такрорӣ ба комиссия пешниҳод манзур менамояд.

33. Дар вақти татбиқи қарори комиссия бояд талаботи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон риоя карда шавад.

          34.Котиби комиссия хизматчии давлатиро бо натиҷаи санҷиши хизматӣ, қарори комиссия  ва қарори роҳбари мақоми давлатӣ дар давоми  5 рӯзи корӣ шинос  менамояд.  Аз қарори комиссия  ё қарори роҳбари мақоми давлатӣ дар муҳлати  як  моҳ  аз рӯзи шинос шудан бо қарор ба комиссия, роҳбари мақоми давлатӣ, мақомоти  болоӣ,  мақоми ваколатдори соҳаи  хизмати давлатӣ ё ба суд шикоят кардан мумкин аст.

35. Шикоятро мақоми дахлдор аз болои қарори комиссия ва ё роҳбари  мақоми давлатӣ  баррасӣ намуда:

— дар сурати ошкор шудани ҳолати риоя нагардидани тартиби муқарраргардидаи санҷиши хизматӣ ба комиссия ва роҳбари мақоми давлатӣ дар бораи бекор кардани қарори қабулшуда пешниҳод манзур менамояд;

— дар сурати тасдиқ нагардидани далелҳои шикоят ба хизматчии давлатӣ хаттӣ хабар медиҳад.

36. Ба вазифаҳои  комиссия  дохил мешаванд:

— омӯзиш ва пешниҳоди таклифҳо оид ба такмил додани санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ, ки масъалаи одоб ва бархӯрди манфиатҳоро танзим менамоянд;

— амалӣ намудани назорати иҷрои муқаррароти Кодекс дар мақоми давлатӣ;

-машварат додан ба хизматчиёни давлатӣ барои масъалаҳои марбут ба одоб;

-дар мақоми дахлдори давлатӣ  оид ба одоб гузаронидани чорабиниҳои таҳсилотӣ ва иттилоотӣ;

-барои муайян кардани ҳолатҳои вайрон шудани Кодекс ва бархурди манфиатҳо гузаронидани санҷиши хизматӣ;

-таҳияи тавсияҳо барои муҳокима дар маҷлиси коллективи кормандони мақоми давлатӣ,  дарҷ намудан дар варақаи аттестатсионии хизматчии давлатӣ оид ба  ҳолатҳои риоя нагардидани Кодекс ва  ба эътибор гирифтан ҳангоми таъинот ба дигар мансаби хизмати давлатӣ ё барои татбиқи муҷозоти интизомӣ;

-пешниҳоди тавсия барои баррасии роҳбари мақоми давлатӣ дар бораи ба ҷавобгарии интизомӣ ҷалб намудани  хизматчиёни давлатие, ки  талаботи Кодекс вайрон кардаанд;

— тавассути воситаҳои ахбори омма  ташвиқу тарғиб намудани одоб.

37. Салоҳияти комиссия  иборат мебошад аз:

— банақшагирӣ ва ҳамоҳангсозии барномаҳои таълимии одоб;

-таъминоти мақоми давлатӣ  бо воситаҳои аёнӣ оид ба масъалаҳои идораи одоб;

         — оид ба вайрон намудани одоб ва бархурди манфиатҳо аз ҷониби хизматчии давлатӣ аз шаҳрвандон ва дигар хизматчиёни давлатӣ гирифтани иттилоот ва ба роҳбари мақоми давлатӣ хабар додан;

-баррасии мавод оид ба ҳолатҳои вайрон намудани Кодекс ва бархурди манфиатҳо аз ҷониби хизматчиёни давлатӣ; 

-баррасии шикоятҳои хизматчиёни давлатӣ нисбат ба қарорҳои комиссияи  мақоми давлатӣ;

-баррасии пешниҳоди мақоми мубориза бо коррупсия ва дигар мақоми ҳифзи ҳуқуқ;

-гузаронидани санҷиши хизматии ҳолатҳои вайрон намудани Кодекс;

-шарҳ додани ҳолатҳои бархурди манфиатҳо ҳангоми  пайдо шудани  ихтилофҳо;

          -барои иҷрои вазифаҳои худ талаб намудани ҳуҷҷатҳо, мавод ва иттилоот аз мақоми давлатӣ, инчунин аз дигар ташкилоти дахлдор;

         -гирифтани баёноти шифоҳӣ ва хаттӣ аз хизматчиёни давлатӣ;

         -пешниҳоди таклиф ба роҳбарони мақоми давлатӣ  ва ташкилот дар хусуси гузаронидани санҷиш ва тафтишоти хизматӣ оид ба далелҳои вайрон гардидани меъёрҳои Кодекс;

         -ҷалб намудани ташхисгарон, мутахассисон ва кормандони дахлдори  мақоми давлатӣ барои додани хулоса;

— бекор  намудани (тағйир додани) қарорҳои худ.

        38. Раиси комиссия:

         -фаъолияти комиссияро ташкил менамояд ва онро роҳбарӣ мекунад;

         — рӯзномаи ҷаласаи комиссияро муайян мекунад;

         — ҷаласаи комиссияро даъват менамояд ва ба он раисӣ мекунад;

         — аз ҳисоби аъзои комиссия оид ба масъалаи дар маҷлиси комиссия баррасишаванда маърӯзачиро муайян менамояд;

         -дар хусуси ҳайати комиссия ё иваз намудани аъзои он таклиф пешниҳод менамояд.

         39. Котиби   комиссия:

         -таъминоти таҳлилию иттилоотӣ, ташкилию ҳуқуқии фаъолияти комиссияро анҷом медиҳад;

         — маводро барои баррасии парвандаҳои интизомӣ омода менамояд;

         -маълумотро дар бораи ҳолатҳои вайрон гардидани меъёрҳои Кодекс мураттаб ва  таҳлил   менамояд;

         -таҳияи тавсия оид ба такмили  Кодексро анҷом медиҳад;

         -дар таълими  шаҳрвандон ҷиҳати  риояи Кодекс иштирок менамояд;

         -ҷиҳати хабардор намудани шахсоне, ки ба ҷавобгарии интизомӣ кашида мешаванд, дар бораи ҷой ва вақти гузаронидани  маҷлиси комиссия тадбирҳо меандешад;

         -аз шахсони мансабдор ва дигар субъектҳо мавод ва иттилооти дахлдорро, ки барои санҷиш заруранд, талаб менамояд;

         -кормандони мақоми давлатиеро, ки  баррасии масъалаи санҷишшаванда ба ваколати онҳо мансуб аст, ҷалб менамояд;

            -ба баррасии комиссия таклифро ҷиҳати такмил додани  Кодекс манзур менамояд.

 40. Ҳайати комиссия дар ҷаласа бе ҳуқуқи ивазшавӣ иштирок мекунад.

41. Ҳайати  комиссия  дар асоси  пешниҳоди раиси комиссия, овоздиҳии аксарияти аъзои комиссия бо қарори роҳбари мақоми давлатӣ иваз карда мешавад.

42. Комиссия  аз рӯи асосҳои зерин парвандаи интизомиро оғоз менамояд:

— бо пешниҳоди роҳбари  мақоми давлатӣ;

— бо аризаи хизматчии давлатӣ;

— аз рӯи муроҷиати хаттии шаҳрвандон.

43. Парвандаи интизомии оғознамудаи раиси комиссия  бояд дар муҳлати се ҳафта аз рӯзи ба истеҳсолот қабул намудан баррасӣ карда шавад.

44. То баррасии парвандаи интизомӣ дар маҷлиси комиссия аз ҷониби комиссия мутобиқи тартиби  муқарраргардида санҷиш гузаронида,  ҳолатҳо ва маълумоти марбут ба парвандаро баррасӣ менамояд, аз шахсоне, ки ба ҷавобгарии интизомӣ кашида мешаванд, баёнот мегирад.

45. Комиссия санҷиши ҳолатҳои вайрон намудани Кодексро тибқи тартибе, ки барои гузаронидани санҷиши хизматӣ муқаррар гардидааст, мегузаронад.

 46. Мавод нисбат ба аъзои комиссия, ба истиснои хизматчиёни давлатии сиёсӣ ва категорияи олӣ, ки меъёри одобро вайрон мекунанд, аз ҷониби мушовараи мақоми давлатӣ, машварати назди раиси вилоят, шаҳр, ноҳия ё комиссия оид ба одоби мақоми болоӣ ё мақоми ваколатдори соҳаи хизмати давлатӣ  баррасӣ карда мешавад.

          47. Мавод оид ба вайрон кардани қоидаҳои одоб ва роҳ додан ба бархӯрди манфиатҳо нисбат ба хизматчиёни давлатии сиёсӣ ва категорияи  олӣ,  аъзои комиссия, ки хизматчиёни давлатии сиёсӣ ва категорияи олӣ мебошанд, аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ё Ҳукумати Ҷумҳурии  Тоҷикистон баррасӣ карда мешаванд.

БОБИ 5. ҶАВОБГАРӣ БАРОИ РИОЯ  НАКАРДАНИ КОДЕКС

     48. Дастури амал қарор додани қоидаҳои Кодекс уҳдадории хизматчии давлатӣ буда, риоя накардани он боиси ҷавобгарии муқаррарнамудаи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон мегардад.

49. Таҳлил ва баҳодиҳии риояи меъёрҳои одоби рафтори хизматӣ ҳангоми гузаронидани аттестатсия, баҳодиҳии фаъолият, иштирок дар озмун, таъин кардани хизматчии давлатӣ ба мансаб, ҳангоми мукофотонидан, тайёр кардани тавсифнома ё тавсиянома ҳатмӣ мебошад.  

50. Роҳбари мақоми давлатӣ дар асоси тавсияи комиссия бояд барои бартараф намудани рафтори беодобонаи тобеон чораҳои зеринро андешад:

-гузаронидани чораҳои иттилоотонӣ, ки ба паҳн намудани муқаррароти Кодекс равона карда шудааст;

     -бо тартиби муқарраркардаи  Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи хизмати давлатӣ» татбиқ намудани муҷозоти интизомӣ;

     -бо рафтори шахсии худ  намунаи поквиҷдонӣ, беғаразӣ ва адолатнокӣ будан;

     -андешидани дигар чораҳое, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон манъ накардааст.

БОБИ 6. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӣ

          51.  Ҳангоми дар амалҳои хизматчии давлатӣ мавҷуд будани аломатҳои ҷиноят, ҳуқуқвайронкунии маъмурӣ ё интизомӣ  маводи дахлдор бо тартиби муқарраргардида  ба мақомоти ҳифзи ҳуқуқ ҷиҳати ба ҷавобгарии ҷиноятӣ кашидан ва ё ба мақомоти ваколатдори давлатӣ ҷиҳати кашидан ба ҷавобгарии маъмурӣ ё интизомӣ  фиристода мешаванд.

          52. Ба ҷавогарии ҷиноятӣ ва  маъмурӣ  кашида шудани хизматчии давлатӣ боиси аз ҷавобгарии интизомӣ озод шудани ӯ намегардад.

Одоб: Frysk, definysje, synonimen, antoniemen, foarbylden | Tajik — Frysk oersetter

Аммо оё мо як ҷомеаи баркамол бо меъёрҳои таҳаввули одоб ҳастем?

Mar binne wy ​​in rypjende maatskippij mei evoluerende noarmen fan fatsoen?

Бо даҳони пур сухан гуфтан аз рӯи одоб нест.

It is net beleefd om mei jo mûle fol te praten.

Одоб мардро месозад.

Модари ман нисбат ба одоб сахтгир аст.

Myn mem is strang oer manieren.

Ба одамон чашм духтан аз рӯи одоб нест.

It is net beleefd om nei minsken te stoarjen.

Ба дигарон ишора кардан аз рӯи одоб нест.

It is net beleefd om op oaren te wizen.

Дар вақти сӯҳбат ба касе халал расонидан аз рӯи одоб нест.

It is net beleefd om ien te ûnderbrekken wylst hy praat.

Видоъ накарданаш аз рӯи одоб набуд.

It wie ûnnoazel fan him om net ôfskied te nimmen.

Ин кор аз рӯи одоб набуд.

It wie ûnbeskieden fan him dat te dwaan.

Одоби ӯ аз одоб нест.

Syn manieren binne net dy fan in ealman.

Оё шумо фикр намекунед, ки ин кор аз рӯи одоб нест?

Tinke jo net dat it ûnethysk wêze soe om dat te dwaan?

Ҳеҷ кас на эҳтиром ё одоб дорад, на танҳо ба шӯрои олӣ, балки ба якдигар ва шунавандагон.

Nimmen hat respekt of manieren, net allinich foar de ried, mar oan elkoar en it publyk.

Том ҳатто одоб надошт, ки аввал аз ман бипурсад.

Tom hie net iens it fatsoen om my earst te freegjen.

Инро ба шумо гуфтан аз рӯи одоб нест.

It soe foar my unetysk wêze om jo dat te fertellen.

Маърӯзачӣ чунин мешуморад, ки соҳаҳои косметикӣ ҳамеша аз рӯи одоб рафтор мекунанд.

De sprekker is fan betinken dat kosmetyske yndustryen har altyd op in etyske manier gedrage.

Том заррае садоқат, одоб ё мӯътадил надорад.

Tom hat gjin flauwekul fan loyaliteit, fatsoen of moderaasje.

Ва, ба монанди одамон, кафкӯбӣ мекарданд, аммо ман фикр мекунам, ки ин танҳо одоб бошад.

En, lykas, minsken klapten, mar ik tink dat it gewoan beleefd wie.

Ин китоб дар бораи одоб ва урфу одатҳои Амрико аст.

Dit boek giet oer de manieren en gewoanten fan Amearika.

Вай як доми мум аст, ки бидуни хурдтарин тасаввуроти одоб!

Hy is in waaksdummy sûnder de minste opfetting fan fatsoen!

Дар ин ҷо одоб чист?

Хонаводаи ҳамсараш на одоб ва на одоби ӯ набуд.

De famylje fan syn frou hie syn soarte manieren net, of syn soarte etikette.

Оҳ, ин одоб аст, одилона бозӣ кунед.

Oh, etyk dit, fair play dat.

Ҳатто барои мурдан одоб набуд.

Sels foar stjerren wie d’r gjin etikette.

Комедияи одоб бо тобишҳои фоҷиабор.

In komeedzje fan manieren mei tragyske ûndertoanen.

Ман бисёр мехостам, ки ин саҳнаро бо далелҳои одоб ба поён расонам, ҳамон тавре ки касе мехоҳад эътимоди номатлуб ва нафратоварро кӯтоҳ кунад.

Ik wie benaud dit toaniel te einigjen op grûn fan fatsoen, krekt as men benaud is om wat unprovoked en grouwélich fertrouwen koart te meitsjen.

вай дар ин шоистаи бузург буд, — ки вай дар фисқу фуҷураш ростқавл буд ва ибодати худ ба одоб ва урфу одатҳои Regency-ро эътироф кард.Том

Se hie dizze grutte fertsjinste — dat se earlik wie yn har ferdjer, en har oanbidding bekennen foar de manieren en gewoanten fan ‘e Regency.

Қариб панҷоҳ ҷавони зардпарвар дар мактаб буданд, ки аз ҷониби мурғ ҷавоне, ки айнак мепӯшид, одоб ва грамматикаи хубро ёд медод.

Sawat fyftich fluffige giele jongelju wiene op skoalle, se waarden learde goede manieren en goede grammatika troch in jonge hen dy’t bril droech.

‘Чаро, Кони, ман бояд ба ғаризаи табиии одоб ва интихоби шумо эътимод кунам.

‘Wêrom, Connie, ik soe jo natuerlike ynstinkt fan fatsoen en seleksje moatte fertrouwe.

Он то имрӯз дар ёддошти ман вайронкунии ахлоқии одоб буд.

It is yn myn gedachten bleaun as in bysûnder ûnrêstige ynbraak fan etikette sûnt.

Вай ҳоло комилан бофарҳанг, боэҳтиёт ва ҳатто одоб буд. Дар назари аввал касе метавонист бигӯяд, ки ӯ зуд дар репарте буд.

Se wie no frij ûntwikkele, mei selsbewuste, sels dûzjende manieren. Op it heule earste eachopslach koe men fertelle dat se rap op repartee wie.

Ман ӯро танҳо ба хотири тела додани одоб каме тела додам.

Ik drukte him in bytsje om gewoan om manieren te learen.

Шумо бояд ба ҳавопаймои худ баъзе одоб ва интизомро омӯзед.

Jo moatte jo loftman wat manieren en dissipline leare.

Беҳтар аст, ки шумо, одоб, писарам.

Jo kinne better tinke oan manieren, jonge.

Ман онро на танҳо ҳамчун вайрон кардани одоб мешуморам, ин вайрон кардани меҳмоннавозӣ ва бадтар аз

Net allinich beskôgje ik it as in ynbreuk op etikette, it is in ynbreuk op gastfrijens en slimmer, fan freonskip

Ҷавон, на як саволи хеле боадабона ва на барои як табиби ҷавони ояндае, ки одоб аст.

Net in heul taktyske fraach, jonge man, noch in heul etyske foar in jonge dokter te freegjen.

Капиталистҳои шарики Амрико, ба ғайр аз тафовути чашмгири одоб, аз Березовский ва Абрамович аз ҷиҳати муҳим фарқ мекунанд: Онҳо ҳуқуқи амволиро доранд.

Amearika’s crony-kapitalisten ferskille, oars as opfallende ferskillen yn etikette, fan Berezovsky en Abramovich yn in wichtich respekt: ​​Se hawwe feilige eigendomsrjochten.

Моддаи 7-14-и амалияи меъёрии Кодекси одоб мегӯяд, ки мо наметавонем аз сабт сӯҳбат кунем.

Kêst 7-14 fan ‘e standertpraktyk fan Code of Ethics seit dat wy miskien net fan it rekord ôf prate.

Мисли шумо, ман маҷбур шудам омӯхтам, онҳое ҳастанд, ки бе одоб ҳастанд, ки бояд бе дудилагӣ, бидуни раҳм мубориза баранд.

Lykas jo, waard ik twongen om te learen dat der lju binne sûnder fatsoen dy’t moatte fjochtsje sûnder wifkjen, sûnder begrutsjen.

бошад.Ман ба шумо хидматҳои ҷаҳонро пешниҳод мекунам бузургтарин ҷосус ва шумо аз рӯи одоб нестед, ки хушмуомилагии маъмулӣ барои ман … ёвари шахсии манро пешниҳод кунед?

Ik bied jo de tsjinsten fan ‘e grutste spion fan’ e wrâld, en jo hawwe net de fatsoen, de mienskiplike hoflikheid om my myn eigen … persoanlike assistint te bieden?

Оё намедонед, ки дуздӣ аз рӯи одоб нест?

Witte jo net dat it net beleefd is om te stellen?

На мушоият, на одоб, на ҳамшираи шафқат, Бе ташвиш ва ҳеҷ дасте ба ҳам печонида нашудааст Зарбаи милт

Gjin begelieders, gjin manieren, gjin ferpleechkundigen, Gjin soargen, gjin hannen foldeare perfekte

Пас, ин Омӯзиши одоб, агар тавсифи дақиқи ин Пандемонияи Парижро дар бар намегирифт, ба номи он дурӯғ мебуд.

Dat dizze stúdzje fan manieren soe fals wêze foar syn namme as it gjin krekte beskriuwing fan dit Pandemonium fan Parys omfette.

Том ҳатто одоб надошт, ки ман интизор шавам, то сӯҳбатамро тамом кунам.

Tom hie net iens it fatsoen om te wachtsjen op my om te praten.

Гурӯҳбандии дигар аз рӯи мавзӯъҳо фарқияти ҳаҷваи сиёсӣ, ҳаҷвии мазҳабӣ ва ҳаҷвии одоб аст.

In oare klassifikaasje op ûnderwerpen is it ûnderskie tusken politike satire, religieuze satire en satire fan manieren.

Ҳамчун духтари одоб, хонум Марина ба унвон ва услуби Леди ҳуқуқ дорад.

As dochter fan in hoflik earl hat Lady Marina rjocht op ‘e titel en styl fan Lady.

Маҳз ин омезиши ваҳшиёнаи куштор ва ахлоқ, ҷинояткорӣ ва одоб дар меҳвари менталитети ҷинояткор аст.

It is krekt dizze meunsterlike kombinaasje fan moard en moraal, fan kriminaliteit en fatsoen yn ‘e kearn fan’ e mentaliteit fan ‘e dader.

Бисёре аз унсурҳои жанр ба ҷаҳони хаёлӣ кӯчонида шуданд, алахусус унсурҳои тахайюлоти одоб ва таърихи алтернативӣ.

In protte eleminten fan it sjenre binne oerplante yn fantasywrâlden, yn it bysûnder dy fan fantasy of manieren en alternative skiednis.

Бар хилофи саволҳои мухталифи сутунҳои қаблӣ, сутунҳои маслиҳатҳои муосир тамоюл доштанд, ки ба саволҳои шахсӣ дар бораи муносибатҳо, ахлоқ ва одоб диққат диҳанд.

Oars as it brede ferskaat oan fragen yn ‘e eardere kolommen, wiene moderne advyskolommen oanstriid om te fokusjen op persoanlike fragen oer relaasjes, moraal en etikette.

Синфҳо аз рӯи намуд, савор, одоб ва мутобиқат доварӣ карда мешаванд.

Klassen wurde beoardiele op type, ride, manieren en konformaasje.

Этикаи одоб як қатор барномаҳои муосир дорад.

Deugdetyk hat in oantal hjoeddeistige tapassingen.

1777 спектакли комедияи «Мактаб барои скандал», комедияи одоб, аз ҷониби Ричард Бринсли Шеридан навишта шудааст.

1777 waard it komeedzjespul The School for Scandal, in komeedzje fan manieren, skreaun troch Richard Brinsley Sheridan.

Дар Бангладеш анъанавӣ паанро на танҳо ҳамчун одат, балки ҳамчун як ойини маросим, ​​одоб ва одоб ҳам хӯрдаанд.

Yn Bangladesh wurdt paan tradysjoneel net kauwen as in gewoante, mar ek as in item fan rituelen, etikette en manieren.

Умуман одоб аз рӯи стандартҳои ҷомеаи маҳаллӣ баҳогузорӣ карда мешавад, ки аҳёнан бо хусусиятҳои қонунгузорӣ рамзгузорӣ карда мешаванд.

Fatsoenlikheid wurdt oer it algemien beoardiele troch de noarmen fan ‘e pleatslike mienskip, dy’t selden kodifisearre binne yn spesifikaasjes yn’ e wet.

алалхусус дар давраи Виктория дуруст буд, вақте ки одоб ҳукм мекард, ки ягон хӯрокро бо ангуштони худ нарасонед,

Dit wie foaral wier yn ‘e Viktoriaanske perioade, doe’t de etikette diktearde dat gjin iten mei jins fingers moast wurde oanrekke.

Ҳикоя аз суннатҳои гуногуни адабии романтикӣ, аз қабили мазҳакаи одоб, афсонаи готикӣ ва қаҳрамони Байронӣ такя мекунад.

It ferhaal fertelt oer ferskate romantyske literêre tradysjes, lykas de komeedzje fan manieren, it goatyske ferhaal en de Byronyske held.

Ман гуфтам, ки ӯро тағир медиҳем, ба ӯ таълим медиҳем, дарсҳои одоб ва саводомӯзӣ медиҳам.

Ik bedoel har te transformearjen, har op te learen, har lessen te jaan yn manieren en geletterdheid.

Ин қатъиян одоб нест, аммо ман бо ӯ ба танҳоӣ сӯҳбат мекунам.

It is net strikt etysk, mar ik sil him privee prate.

меравад то як миқёси одоб, ки боадабона бештар феъли kudasai илова карда мешавад.

Ien skaal omheech gean yn beleefdheid, hoe beleefder tiidwurd kudasai wurdt tafoege.

Бо даҳони пур гап задан аз рӯи одоб нест.

It is yslik om mei jo mûle fol te petearjen.

Вай метавонист, агар маъқул бошад, аз ҷой бархоста, дар болои он истода, пойафзолҳои бемаънии кардиро рост дар пешаш пахш мекунад. Баъд аз ҳама, Майклис одоб дошт, ки рӯй гардонад.

Hy koe oerein komme as hy dat leuk hie, en stean dêr, boppe har, knippen fan dy absurde corduroy-broeken, direkt foar har. Immers hie Michaelis it fatsoen hân om fuort te kearen.

Гарчанде ки гӯё ба ӯ як синфи одоб таъин шудааст, ба ҷои он Мира дар бораи семиотикаи асри тиллоии Ҳолливуд фалсафа мекунад ва ҳамзамон ба барномаи таълимӣ мафҳумҳои фемдомро ворид мекунад.

Hoewol’t se oantoanber in etikette-klasse wurdt tawiisd, filosofeart Myra ynstee oer de semiotyk fan ‘e Gouden Ieu fan Hollywood, wylst se ek begripen fan femdom yn it learplan yntroduseart.

Вай нисбати одоб хеле сахтгир аст.

Hy is heul strang oer etikette.

В центре внимания заинтересованных сторон: прецизионный фитинг и калибр

Версия для печати Версия PDF

Precision Fitting and Gauge Company

Precision Fitting & Gauge Company превратилась из небольшого местного поставщика трубных фитингов и манометров в главного регионального дистрибьютора контрольно-измерительных приборов и средств управления с доходом в несколько миллионов долларов. С 1976 по 1986 год компания Precision Fitting and Gauge поставляла в основном товары народного потребления, такие как фитинги для труб, манометры, приборные клапаны, диафрагмы и расходомеры.

В 1987 году компания Precision Fitting and Gauge заняла свое место в постоянно меняющейся нефтехимической отрасли, предвосхищая спрос на новые технологии и предлагая электронные контрольно-измерительные приборы. В то же время владелец понял, что для поддержания роста своей организации ему необходимо быть ближе к своей клиентской базе, поэтому он открыл склад в Оклахома-Сити.

Этот рост продолжился с добавлением офисов в Амарилло, Техас; Коффивилль, Канзас; Понка-Сити, ОК; Альбукерке, Нью-Мексико; и Фармингтон, Нью-Мексико.Сегодня Precision Fitting and Gauge — это более 50 человек, работающих в нескольких штатах, которые предоставляют новейшие приборы и услуги.

Precision CNG, подразделение компании Precision Fitting & Gauge, представляет собой единый источник компонентов для переоборудования автомобилей, работающих на сжатом природном газе, распределения топлива, компрессоров и компонентов приоритетной панели.

Прочие услуги включают:

• Контрольно-измерительные приборы, трубные фитинги, клапаны и манометры
• Предохранительные клапаны и обслуживание клапанов
• Сертифицированная калибровка и испытания приборов
• Интеграция системы управления и изготовление панелей
• Услуги по автоматизации и измерениям на устье нефтяных и газовых скважин
• Промышленные шланги
• Продукты комплексной фильтрации
• Регулирующие клапаны
• Ремонт регулирующего клапана

Чистые города Центральной Оклахомы высоко ценят свое партнерство с компанией Precision Fitting and Gauge как незаменимого члена Коалиции.

Coalition Сокращение бензинового эквивалента в 2019 году

О компании Central OK Clean Cities

Ассоциация правительств Центральной Оклахомы (ACOG), расположенная в центре Оклахома-Сити, является домом для 48-й официальной национальной программы и коалиции Министерства энергетики США по чистым городам. 29 мая 1996 года ACOG получил статус «Чистые города» и стал первой региональной программой «Чистые города» в стране. Наша программа в первую очередь представляет столичный регион Центральной Оклахомы с четырьмя округами, но членство распространяется на весь штат.У нас есть несколько заинтересованных сторон на уровне штата и нескольких штатов, общих с нашей родственной программой «Чистые города Талсы», расположенной в Национальном правительственном совете Индии.

На местном уровне заинтересованные стороны программы «Чистые города Центральной Оклахомы» представляют более 75 предприятий и правительственных агентств, их представители являются членами, а на собраниях присутствуют еще 250 заинтересованных сторон. На национальном уровне почти 13000 участников программы «Чистые города» привержены целям «Чистых городов» по ​​снижению зависимости от нефти в транспортном секторе, улучшению качества воздуха, расширению использования альтернативных видов топлива внутри страны, ускорению развертывания передовых технологий транспортных средств, низкоуровневых альтернативных топливных смесей, гибридных транспортных средств, экономичные автомобили, политика экономии топлива, а также технологии и политика сокращения простоев.

Чистые города Центральной Оклахомы и заинтересованные стороны — это динамичная организация и коалиция. Мы являемся катализаторами создания новых рабочих мест и промышленности в нашем регионе и по всему штату. Наши заинтересованные стороны и автопарк эксплуатируют около 6000 автомобилей с альтернативным топливом и передовыми технологиями в Оклахоме, что напрямую соответствует сокращению выбросов бензина на 13,6 млн галлонов в год.

Наша коалиция состоит из предприятий, государственных и местных органов власти, государственных школ, производителей и дилеров транспортных средств, энергетических компаний, коммунальных предприятий, продавцов топлива, производителей и установщиков топливозаправочного оборудования, компаний по переработке альтернативного топлива, некоммерческих организаций и государственные учреждения.

Программа «Чистые города Центральной Оклахомы» спонсируется Ассоциацией правительств Центральной Оклахомы, Министерством энергетики США и Министерством торговли Оклахомы, а также заинтересованными сторонами в ее коалиции.

Чистка от коронавируса — Восстановление Пола Дэвиса Талсы, ОК

Давайте бросим это дело!

Очистка и нанесение дезинфицирующих средств — это то, что Paul Davis Restoration of Tulsa, OK, делает каждый день.У нас есть инструменты для очистки от коронавируса, бактерий, микробов и других патогенов.

• Наши обученные специалисты очистят ваше предприятие с помощью дезинфицирующих средств.
• EPA и FDA одобрено против наиболее распространенных вирусов.
• Применяется в соответствии с конкретными стандартами.

---

Методы, которые отличают нас от традиционных методов очистки:

1. УМО Туманообразование

Метод превентивной очистки, обеспечивающий покрытие стен, полов и других горизонтальных поверхностей.

2. Запотевание с горизонтальной протиркой поверхности.

Все преимущества запотевания с дополнительным покрытием для областей с высокой степенью касания, таких как столы, компьютеры, дверные ручки и ручки стола, а также телефонные трубки.

3. Запотевание с полным протиранием

Это общепринятые шаги при обнаружении подтвержденного случая COVID-19. Это полная очистка и нанесение дезинфицирующих средств на ваше предприятие.

5 основных вопросов, которые следует задать продавцу по очистке от коронавируса

1.Есть ли у вас предыдущий опыт очистки от биологически опасных веществ?

Более 55 лет Пол Дэвис помогал людям в трудные времена, когда им был нанесен материальный ущерб от воды, огня, плесени и урагана; а также нашу команду специалистов по восстановлению, специально обученных работе с вирусами, бактериями, размножением микробов и другими патогенами.

2.

Сертифицированы ли ваши сотрудники и застрахован ли бизнес ?

Наши технические специалисты обучены и сертифицированы IICRC (Институтом сертификации, очистки и восстановления) для реагирования на биологические опасности, такие как коронавирус.

3. Какие СИЗ будут носить сотрудники?

Надлежащие средства индивидуальной защиты (СИЗ) — важная часть любой работы в Paul Davis. Технические специалисты будут носить полные костюмы Tyvek, перчатки, защитные очки и респираторы для очистки от коронавируса и утилизировать в соответствии с законами штата и федеральными законами.

4. Какие типы химикатов вы будете использовать?

Наши обученные техники произведут очистку и нанесут дезинфицирующие средства в соответствии с конкретными стандартами.Эти используемые химические вещества одобрены EPA против наиболее распространенных вирусов.

5. Какие методы очистки будут применяться?

Реставрация Пола Дэвиса из Талсы, штат Оклахома, предлагает несколько методов, которые отличаются от традиционных методов очистки, таких как электростатическая очистка, туманообразование с горизонтальным протиранием поверхности и запотевание с полным протиранием, что является общепринятым процессом при подтвержденном случае COVID-19 был найден.

---

Вирусные и бактериальные инфекции представляют собой постоянную угрозу в современном мире.Простая программа дезактивации вернет вашей организации душевное спокойствие и чувство безопасности.

Сейчас не время для второго лучшего ®

Позвоните сегодня, чтобы обсудить варианты очистки от коронавируса

918-663-5848

Можно ли чистить паркетные полы паром

Можно ли чистить паровые полы паром?

Вот вопрос о паркетных полах, от которого у потребителя кружится голова: можно ли чистить паркетный пол паром? Ответ, хотя и открытый, заключается в том, что использование пароварки может обеспечить хорошую очистку, однако ее следует использовать с осторожностью.Отпариватель позволяет легко и быстро мыть паркетные полы. При очистке паром от пользователя требуется совсем немного усилий. Это позволяет быстро чистить с хорошими результатами, по крайней мере, на поверхности. То, что происходит под поверхностью и между ней, может повлиять на долгосрочное качество деревянного пола.

Минусы очистки паром

Очистка паром — это в основном процесс использования нагретого водяного пара. Хотя вместо того, чтобы испаряться, как водяной пар, пар превращается в газ. Причем пар не уходит в воздух, а тонет.Пар, используемый для чистки деревянного пола, просочится в швы пола, если его не высушить сразу. Пар намного тоньше жидкой воды, поэтому пар легче проникает через швы деревянного пола. Попадая в швы, пар со временем снова конденсируется в жидкую воду. На этом этапе может произойти долгосрочное повреждение. Даже если поверхность немедленно высохнет, любая капля жидкости, которая проникает в шов, будет потеряна навсегда, и ее невозможно будет контролировать. Это может привести к деформации пола из твердых пород дерева.

Еще одно важное замечание — перед очисткой паром убедитесь, что паркетный пол полностью герметизирован. Неуплотненный пол напрашивается на неприятности. В этом случае чистка паром быстрее и шире покажет свои недостатки. С другой стороны, герметичный паркетный пол лучше защищает от побочного действия пара. Это не защитит пол от протекания, но поможет.

Альтернативные варианты

Любое чистящее средство для твердой древесины, в котором используются настоящие чистящие ингредиенты, является более безопасным вариантом.Специальные ингредиенты предназначены для работы с водой, чтобы она не просачивалась через швы. Кроме того, немедленная сушка пола позволит избежать проблем.

В конечном счете опасным фактором является то, что очистка паром зависит исключительно от воды. Как бы странно это ни звучало, вода сама по себе считается летучей, когда дело доходит до мытья деревянных полов.

Единственное исключение

Виниловые полы являются исключением. Поскольку винил полностью состоит из искусственного материала, очистка паром не окажет на него негативного воздействия.Это не техническая древесина и не ламинат; следовательно, его нельзя испортить паром.

Заключение

Таким образом, использование пароварки для мытья полов из твердых пород древесины не противоречит закону, но это не одобряется. Если вы решите использовать пароочиститель, обязательно просушите пол как можно скорее, чтобы предотвратить возможные негативные последствия. Очистка паром может работать. На самом деле, есть много потребителей, которые будут лоббировать, чтобы каждый использовал пароварки. Однако, если вы настроены скептически и опасаетесь, возможно, стоит воздержаться от чистки паром.Поначалу это может показаться отличным вариантом для уборки, но вы можете со временем увидеть его гнев, так как ваш деревянный пол может покоробиться.

Если вы хотите напрямую поговорить со специалистом по очистке паром, не стесняйтесь обращаться в компанию Floor Touch. Компания Floors Touch, расположенная в Мак-Кинни, штат Техас, может помочь со всеми необходимыми напольными покрытиями, в том числе деревянными. Мы — лучший источник напольных покрытий!

Восстановление повреждений водой и очистка воздуховодов

Будь то план гидроизоляции подвала и герметизации пространства для ползания, чтобы избавить вашу конструкцию от вредной влаги подвала и влаги в подвальном помещении, или тщательная очистка воздуховодов и очистка вентиляционных отверстий сушилки, а также все услуги по контролю влажности между ними, AdvantaClean из Оклахома-Сити всегда рядом. чтобы служить вам, вашей семье и вашим коллегам прямо сейчас! Для наиболее здорового образа жизни дома и на работе — помните, он не будет чистым, если не используется AdvantaClean!

Каждому дому и бизнесу необходим контроль влажности мирового класса, и это произойдет не просто по желанию.Вы должны проявлять инициативу, решая проблемы с влажностью в подвале, в подвале и другими проблемами, связанными с контролем влажности, от чердака до подвала. Позвольте нам показать вам, как решение по герметизации пространства для обхода или гидроизоляции подвала может устранить риск возникновения черной плесени, затопления и повреждения водой вашего имущества. Эти жизненно важные услуги окупятся в долгосрочной перспективе за счет сведения к минимуму расходов на удаление воды и восстановление повреждений, нанесенных водой. Вместо того, чтобы реагировать на наводнение или очистку канализации, почему бы не взять меры по снижению влажности в свои руки сегодня, позвонив в AdvantaClean из Оклахома-Сити?

Ущерб, нанесенный водой, — это то, чего мы все хотим избежать, но когда это случается, вам нужны лучшие бригады по удалению воды и очистке от наводнений, чтобы оценить ситуацию и немедленно приступить к работе по восстановлению повреждений, нанесенных водой.Это то, что вы получите, когда свяжетесь с нами — мы решим любую ситуацию с наводнением, даже самую неприятную очистку канализации.

Для получения наиболее комплексных услуг по очистке воздуховодов и вентиляционных отверстий сушилки, доступных сегодня, вы не найдете лучшего поставщика услуг, чем AdvantaClean из Оклахома-Сити. Мы убираем из ваших воздуховодов всю грязь, перхоть, пыль и ворсинки — каждый фут вентиляционной системы от чердака через основные этажи до подвала. Мы не срезаем углы, как некоторые из наших конкурентов: мы гордимся хорошо выполненной работой с первого раза.Подарите себе и своим близким более чистый и здоровый воздух уже сегодня. Позвоните нам сейчас!

AdvantaClean из Оклахома-Сити находится в собственности и под управлением местных жителей. Свяжитесь с нами прямо сейчас, и позвольте нашим сертифицированным специалистам по снижению влажности работать для вашего дома и бизнеса уже сегодня!

Arizona Corporation Комиссары OK правила экологически чистой энергии, nix возобновляемые источники энергии

ЗАКРЫТЬ

Репортеры Республики Райан Рандаццо и Ричард Руэлас обсуждают в ноябре.4 февраля 2020 года обсуждают гонку Комиссии корпорации Аризоны. Arizona Republic

Регулирующие органы в Аризоне в пятницу утвердили новые правила в области экологически чистой энергии, которые потребуют от электроэнергетических компаний обеспечить к 2050 году 100% безуглеродную энергию с промежуточными контрольными показателями на время.

Окончательные правила, принятые в пятницу, включают множество других требований, включая требования к энергоэффективности и политику хранения аккумуляторов для коммунальных предприятий.

Но из-за заключения некоторых сделок в последнюю минуту, чтобы правила получили три голоса, необходимых для вступления в силу в следующем году, они не включают требование для коммунальных предприятий использовать установленное количество возобновляемой энергии, такой как солнечная и ветровая, для достижения углеродные цели.

Коммунальные предприятия по-прежнему могут соблюдать правила безуглеродной энергии, используя возобновляемые источники энергии, а также полагаясь на ядерную энергетику и меры по повышению энергоэффективности, которые помогают потребителям сократить потребление.

Несмотря на то, что комиссия утвердила новые правила голосованием 3–2 29 октября, два места в комиссии переходят в следующем году. Комиссары не сказали так много в пятницу, но несоблюдение так называемого «технологического» требования гарантирует, что вновь созданная комиссия не нарушит правила в области энергетики.

Комиссаров Роберта Бернса и Бойда Данна в следующем году заменит демократ Анна Товар и республиканец Джим О’Коннор, а республиканка Леа Маркес Петерсон победила на выборах после того, как в прошлом году была назначена в комиссию. Товар поддерживает больше чистой энергии, а О’Коннор не поддерживает мандаты.

Члены комиссии Джастин Олсон, выступающий против мандатов, и Сандра Кеннеди, поддерживающая возобновляемые источники энергии, останутся в составе комиссии.

Маркес Петерсон поддерживал все компоненты новых правил, кроме технологических требований.

Это означает, что без участия Маркеса Петерсона правила почти наверняка будут отменены со счетом 3: 2 в следующем году вновь созданной комиссией.

«Я не думала, что это было необходимо», — сказала она в четверг перед голосованием. По ее словам, устранение требования к технологии возлагает на коммунальные предприятия больше ответственности за принятие осмотрительных решений, поэтому они не могут просто инвестировать в возобновляемые источники энергии, чтобы соблюдать правила и получить гарантированное возмещение денег от налогоплательщиков.

Бернс предложила простую поправку, убирающую технологические требования, и, хотя Кеннеди выступила против этого шага, она прошла, и она проголосовала за окончательный пакет правил, даже если он не включал технологические требования.

Окончательное правило было перевесило 4: 1 при противостоянии комиссара Джастина Олсона.

«Правила принесут пользу налогоплательщикам»

«Это были огромные усилия», — сказал Бернс, отдавая свой голос, добавив, что правила включают «один из самых современных (интегрированный план ресурсов), который я бы сказал в стране . »

Кеннеди поблагодарил Бернса за его работу по принятию правил

«Я очень ценю, что вы толкаете иглу, чтобы сдвинуть Аризону», — сказал Кеннеди. «Нам удалось обновить правила.Это создатель рабочих мест и экономический двигатель нашего государства. Что наиболее важно, правила принесут пользу налогоплательщикам этого штата ».

Данн сказал, что он также доволен окончательными правилами.

« Я думаю, что мы установили новый стандарт для того, чтобы выслушивать членов сообщества, избирателей и другие, и я ценю их вклад, — сказал Данн. — Это двухпартийное усилие. Для меня большая честь иметь возможность работать над чем-то, что не обязательно связано со стопроцентной партийной принадлежностью ».

Коммунальные предприятия по-прежнему могут удовлетворять требованиям по безуглеродному использованию возобновляемых источников энергии, а также могут полагаться на ядерную энергетику и меры по повышению энергоэффективности.(Фото: Дэвид Уоллес / The Republic)

Что требуют правила

Новые правила обновляют Стандарт и тариф на возобновляемые источники энергии, принятые общереспубликанской комиссией в 2006 году, и требуют, чтобы коммунальные предприятия получали 15% своей энергии от возобновляемых источников энергии к 2025 году. , а также требования к 2010 г. по энергоэффективности, позволяющие им использовать меры по повышению эффективности для удовлетворения 22% своего спроса на энергию к этому году.

Электроэнергетическим компаниям теперь придется отказаться от электростанций, работающих на угле и природном газе, и их нужно будет запустить в ближайшее время.В плане есть временные требования, согласно которым коммунальные предприятия сокращают выбросы углерода вдвое к 2032 году и на 75% к 2040 году.

Сокращение выбросов углерода основано на том, сколько углерода в среднем выбросили электростанции коммунального предприятия с 2016 по 2018 год.

В соответствии с этим новым правилом, к 2030 году коммунальные предприятия должны принять достаточно мер по повышению энергоэффективности, чтобы удовлетворить 35% их пикового спроса в 2020 году. Новое правило также включает временные требования, гарантирующие, что коммунальные предприятия ежегодно работают над этим.

В пакет правил также включены требования о том, как коммунальные предприятия планируют и строят новые электростанции или заключают сделки по покупке электроэнергии у других, при этом члены комиссии одобряют предложения, которые отстаивают, такие как пропаганда экологически чистой энергии Western Grid Group и Sierra Club. это сделает планы коммунальных ресурсов более прозрачными и конкурентоспособными.

«Сегодняшнее голосование стало еще одним важным шагом для Аризоны, чтобы стать лидером в области экологически чистой энергии и сократить выбросы углерода, чтобы помочь справиться с климатическим кризисом», — сказал Сэнди Бар, директор отделения Гранд-Каньона Sierra Club. Самый солнечный штат в стране, наше будущее — за солнечными батареями и связанными с ними накопителями, и эти постоянные инвестиции в энергоэффективность помогут нам сократить потребление электроэнергии и сэкономить все деньги на счетах за электроэнергию. Мы ценим напряженную работу совместных заинтересованных сторон и уполномоченных по продвижению Аризоны в будущее чистой энергии.”

Похвалы новым правилам поступили также от нескольких других организаций, в том числе от солнечных групп, защитников общественного здоровья, племенных организаций и защитников окружающей среды.

Олсон выступает против предписаний

Олсон, выступающий против каких-либо предписаний по коммунальным предприятиям, попытался предотвратить компромисс в последнюю минуту, заявив, что встреча не была должным образом замечена. Он сказал, что уполномоченным не должно было быть позволено обсуждать поправку Бернса. Непринятие поправки, вероятно, гарантировало бы провал правил чистой энергии на последнем голосовании в следующем году при новой комиссии.

Олсон, однако, не получил голосов. Он также не принял поправку, которая ограничивала бы сумму, которую коммунальные предприятия могут потратить на удовлетворение новых требований.

«Всего два года назад избиратели громко и четко высказались по поводу аналогичных мандатов, когда они отклонили Предложение 127 более чем два к одному», — сказал он о мере голосования по чистой энергии, которая провалилась в 2018 году. «Это был четкий мандат, который Избиратели не заинтересованы в повышении ставок. Избиратели заинтересованы в том, чтобы ставки оставались низкими.

Олсон сказал, что другие агентства, такие как Департамент качества окружающей среды, должны устанавливать такие политики, и если и когда они это сделают, комиссия может решить, какую сумму коммунальные предприятия должны потратить в соответствии с такими правилами.

Márquez Peterson две недели назад поддержала ограничение расходов Олсон, но воздержалась при голосовании в пятницу. Она сказала, что предстоящий отчет об экономических последствиях правил должен прояснить регулирующим органам, во что эти правила могут стоить потребителям.

Что будет дальше

Персонал Комиссии корпорации затем представит уведомление о предлагаемых правилах Государственному секретарю.

В приказе указаны даты общественного обсуждения, и в январе комиссия представит анализ экономического воздействия на правила.

Где-то в следующем году судья по административным делам издаст рекомендуемый приказ, в котором говорится, что правила установлены, и комиссия должна снова проголосовать по правилам. Вот почему члены комиссии, поддерживающие правила, нуждались в поддержке Маркес Петерсон, хотя в пятницу они могли бы проголосовать 3: 2 без ее поддержки.

После окончательного голосования комиссии правила передаются либо Генеральному прокурору для утверждения, либо Государственному секретарю, в зависимости от того, относятся ли они к категории «устанавливающих тариф», по словам представителя комиссии Ника Дебуса.

Если правила передаются Генеральному прокурору, у этого офиса есть 60 дней на то, чтобы подтвердить их и направить Государственному секретарю, а если они поступят прямо к Государственному секретарю, они вступят в силу в течение 60 дней.

Свяжитесь с репортером Райаном Рандаццо по адресу [email protected] или 602-444-4331. Следуйте за ним в Twitter @UtilityReporter.

Подпишитесь на azcentral.com сегодня.

Прочтите или поделитесь этой историей: https://www.azcentral.com/story/money/business/energy/2020/11/13/arizona-corporation-commissioners-ok-clean-energy-rules-remove-renewable- требование / 6222480002/

Как чистить мраморные столешницы

Мрамор — излюбленный материал для столешниц на кухнях и в банях.Что не нравится, так это сложность очистки и ухода за этим элегантным камнем с прожилками. Мрамор пористый, и его можно повредить, пролив на него кислотное вещество. Под кислотным веществом мы подразумеваем обычные бытовые вещества, такие как молоко, вино, томатный или лимонный сок. Один всплеск может протравить мрамор, оставив неизгладимый тусклый шрам. Мраморные столешницы — ключ к профилактике. Вытирайте пролитое вещество сразу же, как только оно произойдет, чтобы у них не было времени протравить поверхность. Вы можете сохранить свой мрамор без шрамов и красивым, если будете правильно за ним ухаживать.Вот как мыть мраморные столешницы.

Не используйте уксус, Windex или отбеливатель для мрамора. Одноразовое использование этих кислотных веществ разъедает поверхность мраморной столешницы и делает камень тусклым. Не используйте абразивные чистящие средства или губки, потому что мрамор можно поцарапать. Секрет умения чистить мраморные столешницы: вам не нужны специальные чистящие средства для мрамора. Подойдет мягкое мыло и горячая вода. Протрите столешницу мыльной водой мягкой тканью или губкой.Это удалит грязь, но не избавит от травм и пятен.

Вы можете немного защитить свой мрамор от пятен и травления, используя аэрозольный герметик не реже одного раза в месяц. Вам все равно придется немедленно вытирать разливы, чтобы избежать повреждений, но герметик даст вам немного больше времени, чтобы вытереться, прежде чем начнется окрашивание.

Так что вы делаете, если вы пролили что-то на мраморную столешницу, и она испачкала? Можно натереть перекисью водорода, смешанную с несколькими каплями нашатырного спирта.Не добавляйте больше нескольких капель нашатырного спирта, потому что это слабая кислота, которая может повредить счетчик. Вам нужно просто столько, чтобы растворить пятно. Если это пятно от краски, осторожно соскребите его тусклой бритвой. Если вы не можете удалить пятно, вы можете нанять профессионала для удаления поверхностного герметика и пятна. В результате ваш прилавок будет иметь гладкую поверхность, которая будет более матовой, чем глянцевая поверхность на большинстве прилавков.

Для удаления травления используйте порошок для полировки мрамора.Смочите поверхность столешницы, насыпьте порошок и протрите мягкой влажной тканью или используйте буферную подушку на тихоходной дрели. Полируйте до тех пор, пока не исчезнет травка и не вернется блеск.